Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
UniaEuropejskajakowspólnotahistoryczna
jańskichEuropyistworzeniarepublikichrześcijańskiej(ponadnarodowej
organizacji).Miałaonarozstrzygaćsporywewnętrzneorazsłużyćobronie
przedwrogamizewnętrznymi.NaczelerepublikichrześcijańskiejDubois
proponowałpostawićkrólafrancuskiegoFilipaIVPięknego.
Wtymsamymczasiepoetaflorencki,DanteAlighieri(1265–1321),
wysunąłideęodnowieniacesarstwarzymskiegoiwtraktacieMonarchia10za-
proponowałumocnieniewładzycesarskiej.Wzoremdlajegopomysłumia-
łybyćrządycesarzarzymskiegoOktawianaAugusta.WcesarzuHenryku
VIILuksemburskim(1275–1313),któregopozycjaułatwiałabyutrzymywa-
niepokojumiędzyodrębnymikrólestwamiirepublikamimiejskimi,poeta
upatrywał„jednoczyciela”Europy.Dantepostulowałwyraźnerozdzielenie
władzypapieskiejicesarskiej.Cesarstwomiałozapewniaćludziomład,po-
rządekibezpieczeństwo,papiestwozaśprzygotowywaćichdozbawienia.
Bardziejdemokratycznyprojektstworzeniazwiązkuchrześcijańskich
władcóweuropejskich,zwanegoLigąPokoju,wysunąłzpomocądoradcy,
FrancuzaAntoine’aMariniego,królczeskiJerzyzPodiebradu(1420–1471).
LigamiałapoczątkowołączyćBurgundię,Bawarię,Czechy,Francję,Polskę,
WenecjęiWęgry,następniezaś–kolejnepaństwakontynentu.KrólJerzy
proponowałczłonkomLigirównystatus,niezależnieodwielkościposzcze-
gólnychpaństw,awkróluFrancjiLudwikuXI(1423–1483)upatrywałjej
przyszłegoprzywódcę.Jegoprojektformułowałdemokratycznezałożenia
funkcjonowaniazwiązkurównychpaństw,zewspólnąarmią,wspólnymire-
gułamiprawa,równouprawnieniemnarodów,ogólnoeuropejskimaparatem
administracyjnymorazmożliwościamistosowaniawspólnychsankcjiwo-
becagresora.Poszczególniwładcymielimiećmożliwośćzawieraniaumów
oprzystąpieniudoLigiPokoju.
NapoczątkuXVIIw.MaksymiliandeBéthune,książęSully(1560–
1641)11,przygotowałWielkiPlanprzypisywanykrólowiFrancjiHenry-
kowiIV(1553–1610).Plantenprzewidywałutworzeniezwiązkupaństw
europejskichzrównymtraktowaniemwszystkichczłonkóworaztrzech
wyznańchrześcijańskich:katolicyzmu,luteranizmuikalwinizmu.Pomijał
tylkoRosjęiTurcję,uważającjezakrajeróżniącesięcywilizacyjnieodresz-
tykontynentu.WładzęwplanowanejkonfederacjimiałaprzejąćRadaEu-
ropy,złożonazprzedstawicielidelegowanychprzezposzczególnepaństwa.
10DanteAlighieri,Monarchia,tłum.,wstępemikomentarzamiopatrzyłW.Seńko,
Antyk,Kęty2002.
11D.deRougemont,TheIdeaofEurope,MacMillan,NewYork1966,s.101;P.Pflimlin,
R.Legrand-Lane,L’EuropeCommunautaire,Plon,Paris1966,s.9–10.
