Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
samuczestniczył,podobniejakcałespołeczeństwopolskie,
przechodziłewolucjępoglądówipostaw.Mimozbliżeniaide-
owegoorazosobistegozaangażowaniawdziałalnośćlewicy
niepodległościowej,pozostałwiernyswympoglądomnatemat
geograficznegozasięguterytorialnegoziempolskich,zgodnym
zprogramemterytorialnympolskiegoruchunarodowodemo-
kratycznego.Poglądtenupowszechniałwlicznychodczytach
orazpublikacjachpopularnychinaukowych.Wyrazemuzna-
niadlajegodziałalnościiosiągnięćbyłopowołaniegojako
rzeczoznawcywsprawachterytorialnychdogronaekspertów
przyDelegacjiPolskiejnaKonferencjęPokojowąwParyżu
w1919roku,wśródktórychwyróżniałsiędużąaktywnością.
Wbadaniachnaukowychnieuznawałkompromisów.Miał
odwagęDbyciasobą”imówieniatego,comyślał.Odwagętę
przejawiałrównieżwżyciupolitycznym,conierzadkoprzy-
sparzałomuwielukłopotówiniezawszezjednywałozwolen-
ników.Nienależałdouczonych,którzyuprawiająnaukędla
samejnauki.Przekonanyoużytecznościspołecznejgeografii,
wiązałjązżyciemorazzinnymidyscyplinaminaukowymi,
zwłaszczazhistorią,ekonomiąisocjologią.Byłteżuczonym,
któryziemiepolskiewszystkichtrzechzaborówtraktował
jakogeograficznącałość,zpominięciemgraniczaborczych.
Żyłitworzyłwczasachniespokojnych,pełnychwstrząsów
inapięć,obejmującychschyłkowyokreszaborówiWielkiej
Wojny,dwudziestoleciamiędzywojennego,drugiejwojnyświa-
towejorazprawiedziesięćlatpojejzakończeniuwPolscepo-
jałtańskiej.Podczasdwóchokupacji(sowieckiejiniemieckiej),
doprowadzonydozupełnejruiny,straciłdorobekmaterialny
całegożycia.
Pracaniniejszastanowipróbęprzedstawieniadrogiżycio-
wejtegowybitnegonauczyciela,uczonegoiobywatela,biorą-
cegoudziałwżyciunaroduipaństwa,któremusprawyte
zawszeleżałynasercu.Niebyłuczonymzamkniętymwgabi-
necie,lecztakżepisarzemidziałaczempolitycznym,uczest-
niczącymbezpośredniowżyciuspołecznym.Celemrozprawy
jestprzybliżeniedrogiżyciowejisylwetkitegowielkiegogeo-
grafa,ukazaniegojakouczonego,polityka,organizatorana-
ukipolskiej,aprzedewszystkimczłowiekamyśliiczynu,oby-
watelaipatrioty,głębokoosadzonegowrealiachbieżącegoży-
6
