Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Transport,komunikacjaiepistemologia
37
zarządzałonnajwiększym,nawetwedługdzisiejszychkryteriów,jednolitym
imperiumlądowymwhistoriiświata.Mógłtorobićtylkodlatego,żemiał
konieczneśrodkidokontroli:pismo,którerozwożoneprzezjegokonnyeks-
presbyłowtejepocenajszybszątechnologiąprzetwarzaniainformacjinadużą
skalę[ł]
Jeślinawetjestwjakiśsposóbzasadnepostawienieznakurównościmię-
dzypismemacywilizacją-amożnatakzrobić-należyumieścićtonainnej
płaszczyźnie.Słowoflcywilizacja”,wbardziejtechnicznymrozumieniu,jest
czasemużywanenaokreśleniespołeczeństw,któreosiągnęłypoziomorgani-
zacjipaństwa.Chociażpisanieniegwarantujestanupaństwowości,jestjego
przydatnymskładnikiem.Otwieranoweobszaryniezerowejsumowalności
iwogromnymstopniuułatwiaprzejścieodstrukturwodzowskichdostruktur
państwa.Wszędzienaświecieewolucjaspołeczeństwsplatałasięznowymi
sposobamiutrwalaniaiprzekazywaniainformacji.
Komunikacjawytwarzaróżnegorodzajuwięzimiędzyludźmi,borelacje
ontyczneoddziałująiwiążą.Wtakiejmetafzycznejperspektywietransportnie
wydajesięjużjedyniewymianątowarówczyprzemieszczaniemsię.Wymianie
iprzemieszczaniusiętowarzyszypowstawanienowychmiędzyludzkichwięzi,
czegoś,cowcześniejnieistniało,alewpewnymmomencieiwpewnychokolicz-
nościachsiępojawiło.
WczasachAttylirolatransportuwiązałasięprzedewszystkimzzarządza-
nieminformacją;chodziłoozdobywanieiutrwalaniewładzyprzezorganizowa-
niespołeczeństwazapomocąustanawianychpraw.Wrazzrozwojemśrodków
transportuodekspresówkonnychAttyli,przezłodzie,statki,dyliżanse,pociągi,aż
dosamochodów,samolotówimediówmasowychrozszerzałysięmożliwościroz-
przestrzenianiainformacji.Transportowitowarówprawiezawszetowarzyszyły
różnegorodzajurelacjekomunikacyjne.Ichcharakterokreślałymedia-narzędzia
komunikacjiitransportu.Nowetechnologiesprawiają,żetransportcorazczęściej
wyzutyjestnietylkozrelacjiinterpersonalnychface-to-face,alejakichkolwiek
relacjikomunikacyjnych.
Różnorakieprymitywne,chociażwswoichczasachnowatorskieśrodkitrans-
portu,jakekspresykonne,sprzyjałybudowaniumiędzyludzkichwięzi.Podróże
trwaływielednialbotygodniczynawetmiesięcy,podczasktórychwymieniano
doświadczenia,dzielonosięplotkami,wzajemniepoznawanoswojeobyczaje.
Zdalekichstronprzyjeżdżaligościeidzielilisiędoświadczeniemiwiedząniezna-
nąmiejscowym;wjęzykupolskimdrogęnazywanoflgościńcem”
.Wprzeszłości
transportstanowiłbardzoistotnyczynnikzawiązywaniaosobistychrelacji
