Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzenie
11
-polegającynaskutecznympozbyciusiędużejnadwyżkienergiipotencjalnej,nie
niszczącprzytymhamulcówciernych,zwyklezbytdelikatnejbudowyjaknataką
sytuację.Najskuteczniejsząmetodąjestwówczascałkowiteodcięciedopływupaliwa
izamianasilnikaspalinowegowtłokowąsprężarkępowietrza.Takierozwiązaniejest
stosunkowoprostedouzyskaniawewspółczesnychsilnikachspalinowychzelektro-
nicznymsterowaniemwtryskupaliwa,aczasemtakżeizaworówrozrządu.Dawniejta
metoda(podnazwąnhamulcagórskiego”)byłastosowanajedyniewwysokoprężnych
silnikachdużychpojazdów(autobusówlubciężarówek).Wpojazdachznapędemelek-
trycznymdługotrwałajazdazgóryniejestjużproblemem,dziękibowiemobecności
silnikaelektrycznegonapędzanegoprzezkołapojazduinwysterowanego”dopracy
prądnicowejnadwyżkaenergiipotencjalnejzdużąsprawnościązostajezamienionana
energięelektrycznąładującąbaterięakumulatorów,awięcnanpaliwowlewanezpo-
wrotemdozbiornika”.Wartowięcpamiętaćprzyprojektowaniupojazdówznapędami
elektrycznymi,żenaichkońcowąsprawnośćmawpływnietylkowielkośćmobilnego
magazynenergiielektrycznej,aletakżeznajomośćpionowegoprofilutrasy,poktórej
takiepojazdybędąsięporuszać.
Niniejszaksiążkajestpoświęconaprzedewszystkimelektrycznymnapędomtrak-
cyjnym(złacińskiegotractio–oznaczaciągnięcie,stądnp.słowotraktorjestpopu-
larnymwjęzykupolskimokreśleniemciągnikarolniczego),czylimówiącwpewnym
uproszczeniunapędomzmaszynamielektrycznymi,instalowanymnalądowychpo-
jazdachkołowychipowodującymichprzemieszczaniesiępopowierzchniziemi.Nie
będąwniejporuszaneproblemyzwiązaneznapędamielektrycznymistosowanymi
wpojazdachlatających(np.ostatniostosowanymichętniewpopularnychwdronach)
czypływających(np.oddawnaznajdującymisięwużyciuwłodziachpodwodnych,
aostatniotakżewstatkach,odktórychwymagasięłatwościidużejprecyzjimanew-
rowania-np.przyobsłudzemorskichwieżwiertniczych).Chociażwielezagadnień
wniejomawianychmożnawykorzystaćtakżeiwtakichzastosowaniach.
Historycznieokreślenientrakcja”wiązanonajczęściejzpojazdamiszynowymi,
wktórychrodzajnapęduokreślanonapodstawierodzajugłównegosilnikanapędza-
jącegodanypojazd.Awięcwtymsensiedotejporymieliśmydoczynieniaztrak-
cjąparową,spalinowąielektryczną.Określenientrakcjaelektryczna”wpopularnym
znaczeniu(upowszechnionymprzezdziennikarzyowykształceniuhumanistycznym)
kojarzonajestniesłuszniewyłączniezelektrycznasieciątrakcyjną,cospotykanejest
nagminniewsformułowaniunzerwałysięprzewodytrakcjielektrycznej”lubwręcz
nzerwaniuuległatrakcjaelektryczna”,zamiastpoprawnienuszkodzeniuuległyprze-
wodysiecitrakcyjnej”.
Wtejksiążceterminntrakcjaelektryczna”zgodniezdotychczasowątradycjąpo-
służydookreślanianpojazdówelektrycznych”(czylikołowychpojazdównapędza-
nychsilnikiemelektrycznym),obejmującswymznaczeniemnietylkosampojazditen
silnik,alesposóbjegozasilaniawenergięelektrycznąorazzastosowanerozwiązania
technicznesłużącedosterowaniajegoruchem.Zatemgłównymprzeznaczeniemelek-
trycznychnapędówtrakcyjnychjestnciągnięcie”pewnegopojazdu,czylipokonywanie
oporówzwiązanychzjegoruchem,awięcmaszynaelektrycznazastosowanawtakich
pojazdachnajczęściejpracujewcharakterzesilnika.Stanpracyprądnicowejwystąpi
jedynieprzywykorzystaniutejmaszynydohamowaniaelektrodynamicznego,czyli
