Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A
R
T
Y
K
U
Ł
Y
JANINAGODŁÓW-LEGIĘDŹ
Ekonomiaiinżynieriaspołecznazperspektywykryzysu
Wprowadzenie
Inżynieriatotermin,któremuwnaukachspołecznychnadajesięróżneznacze-
niaiktóryjestźródłemostrychkontrowersjimetodologicznychipolitycznych.
Uzwolennikówliberalizmuifilozofówspołecznychsceptycznychwobecmożliwo-
ścipoznawczychczłowiekatermintenbudziskojarzenianegatywne.Kojarzysię
zpostawąnazwanąprzezKarlaPopperautopijnąinżynieriąspołeczną,związaną
zbłędnymizałożeniamidotyczącymiwiedzyiludzkiejracjonalnościoraztotali-
taryzmeminiedemokratycznymimetodamireformowaniaspołeczeństwa.Prak-
tykującyinżynierięutopijnądążydoustanowieniastanuidealnegowedługosta-
tecznychcelówiściśleokreślonegoprojektuspołeczeństwa.Popperprzekonywał,
żeprojekttotalnejrekonstrukcjispołecznejjestbłędnymetodologicznieigroźny
politycznie.Wynikazbłędnegozałożeniadostępnościniezawodnejwiedzyimoż-
liwościracjonalnegozaplanowaniacałegożyciaspołecznego,ajegorealizacja
wymagasilnejscentralizowanejwładzy,cozagrażawolnościjednostki.Natomiast
zwolennicysocjalizmu,reprezentującyniezachwianąwiaręwpostępludzkiejwie-
dzyorazpotrzebęimożliwośćtotalnejrekonstrukcjispołeczeństwa,zterminem
Hinżynieria”wiązaliprojektydoskonaleniasystemówspołecznych.Wzwiązku
zrozwojemrynkówfinansowychrozpowszechniłsięterminHinżynieriafinanso-
wa”,azrozwojemnowychzasadrachunkowościiichkreatywnymwykorzystywa-
niempojawiłsiętakżeterminHinżynieriaksięgowa”.
Wydawałobysię,żewświetleniepowodzeńcentralnegoplanowania,którejest
ucieleśnieniemideitotalnejrekonstrukcjispołeczeństwa,anastępniewobeckry-
zysufinansowego,doktóregowznacznymstopniuprzyczyniłasięinżynieriafinan-
sowaiksięgowa,inżynieriawnaukachspołecznychpowinnabyćjednoznacznie
odrzucona.Wbrewtemuprzypuszczeniuwartykulebędziemyposzukiwaćargu-
mentówzainżynieriąjakoparadygmatemnaukiidziałania.Nieoznaczatojed-
nakodrzuceniaczyHlekceważenia”popperowskiejkrytykiinżynieriispołecznej;
*Prof.drhab.JaninaGodłów-Legiędź–KatedraMakroekonomii,UniwersytetŁódzki,e-mail:jani-
na@legiedz.com
