Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NowypragmatyzmGrzegorzaW
.Kołodki–oposzukiwaniachekonomiiprzyszłości
27
rosnącychwsiłętotalitaryzmów:faszystowskiegoikomunistycznego.Neoliberałami
byliprzedstawicieleszkołyaustriackiej,L.MisesiF.A.Hayek,niemieccyordolibera-
łałowieW
.RöpkeiA.Rüstow,francuscymyślicieleJ.Rueff,L.RougieriR.Aron.
Mimoistniejącychmiędzynimiróżnicwszystkichichmożnazaliczyćdonurtuneoli-
beralnego,któretookreśleniewprowadziłw1938rokuRüstow(Hartwich2009,6).
Przedstawicieleneoliberalizmupowołalidożyciaw1947rokuwSzwajcarii
MontPelerinSociety.WśródjegozałożycieliznaleźlisięF.A.Hayek,F.H.Knight,
K.R.Popper,L.Mises,G.J.StiglerorazM.Friedman.Dostowarzyszeniategonale-
żelirównieżtacyekonomiści,jakM.F
.Allais,J.M.Buchanan,R.Coase,G.S.Becker.
Gronowybitnychekonomistów,którychmożnazaliczyćdonurtuneoliberalnego,
jestnaderszerokieizróżnicowane.Listaewentualnychpretendentówjestznacznie
dłuższa,jeżeliuwzględnisięnp.ekonomiępodaży(supply-sideeconomics),której
przedstawicielewywarliznacznywpływnapolitykęgospodarcząUSAwlatach80.
XXwieku.
Trudnozatemzgodzićsięznadmiernieuogólnionąijednoznacznienegatywną
ocenątradycjineoliberalnej,dokonanągłównienapodstawieniektórychnegatyw-
nychkonsekwencjiprocesutransformacjipaństwpostsocjalistycznychiwciążdysku-
towanychprzyczynostatniegokryzysuświatowego.Inaczejnależyoceniaćdokonania
neoliberałówwokresieprzedIIwojnąświatowąizarazponiej,aczyminnymbył
wpływtegosposobumyślenianapolitykęgospodarcząodpołowylat70.ubiegłego
wiekuwobecszokówpodażowychprowadzącychdokryzysugospodarczego.Należy
równieżpamiętać,żezerwanieżelaznejkurtynynastąpiłowczasie,kiedyprzywódcy
USAiWielkiejBrytaniiforsowaliprorynkowykurswpolitycegospodarczej.
WistociekrytykasformułowanaprzezKołodkęniedotyczypoglądówikoncep-
cjiposzczególnychekonomistów,którzywniniejszymopracowaniuzostalizaliczeni
dotegonurtu.Dotyczyonaraczejsystemuwartościleżącegoupodstawideolo-
giineoliberalnej,wramachktórejrealizowanabyłaokreślonegorodzajupolityka
gospodarcza.Krytykadziedzictwaneoliberalizmupojawiasięwwielumiejscach
nakartachpublikacjiKołodki.Jestonapunktemodniesieniadlaalternatywnego
podejściabadawczegookreślanegojakonowypragmatyzm.Czymzatemjestów
nowypragmatyzm?
WjednejzostatnichswoichpracKołodkostwierdza:Hmusibyćopłacalnie,
mabyćlegalnie,niemożebyćniemoralnie–totrzyświętezasadyNowegoPragma-
tyzmu”(Kołodko2014,175).Widaćzatem,żerdzeńnowegopragmatyzmutworzą
postulatyocharakterzeetyczno-normatywnym,którychzadaniemjestumożliwienie
budowanialepszejprzyszłości.
Ekonomiaprzyszłości,zdaniemKołodki,polegaćmanawielowymiarowejana-
lizieuwzględniającejkontekstspołeczny,historycznyorazwartościetyczne.Postulaty
tesprawiają,żewpisujeonswójpoglądnaekonomięprzyszłościwtennurttradycji
ekonomicznej,którycharakteryzowałsiędążeniemdozatarciaróżnićmiędzyeko-
nomiąpozytywnąaekonomiąnormatywną,przyjednoczesnymnegowaniuWebe-
rowskiegopostulatuuwolnienianaukspołecznychodwartościowania.Koncepcja
Kołodki,copodkreślaM.Bałtowski,macharakterdeskryptywno-teleologiczny,
osadzonywkontekścieszerokorozumianejrzeczywistościekonomicznejpoczątku
XXIwieku(Bałtowski2015,586).
