Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
WojciechGiza
paradygmatuekonomii.Wśródwielupropozycjiteoretycznychsformułowanychprzez
ekonomistówwostatnichlatachnauwagęzasługujeprzedstawionaprzezGrzegorza
W.Kołodkękoncepcjanowegopragmatyzmu(Kołodko2008;2010;2013).Poniżej
podejmępróbęanalizygłównychpostulatównowegopragmatyzmuwkontekście
przedstawionejwcześniejewolucjimetodbadawczychekonomii.
Zasadniczauwaga,jakanasuwasięwtrakciestudiównadpracamiKołodki,
dotyczybrakuwjegopublikacjachbezpośredniegoodniesieniadorozważańzzakresu
metodologiiekonomii,takjakmatomiejscewpracachM.Blauga,E.D.Bein-
hockera,E.R.Weintraubaiinnych10.Kołodko,zapytanyoto,któryznajwybit-
niejszychXX-wiecznychfilozofównauki:K.R.Popper,I.Lakatos,T.S.Kuhnczy
P.K.Feyerabendwywarłnajwiększywpływnastosowanąprzezniegometodębadaw-
czą,uniknąłjednoznacznejdeklaracji.Stwierdziłjedynie,żestosowanaprzezniego
metodazostaławypracowanajakoefektaktywnościintelektualnejinieustannych
poszukiwań.HJesttorezultatbardziejspontanicznościniżplanowejakcji”(Kołodko
2010,31).SamKołodkookreślaswojąmetodęjakoheterogenicznąinieortodok-
syjną.Deklarujejednocześnie,żeHheterodoksjaikomparatystyka,interdyscypli-
narnośćikompleksowość,sceptycyzmiformalnalogika,intelektualnaniezależność
iciekawość,upórwdochodzeniudosednainiepoprawnośćpolityczna,napewno
nonkonformizm–wszystkowewłaściwychproporcjachiwstosownejsekwencji–to
jestmojametodologiabadańnaukowych”(ibid.,40).
WpracachKołodkibrakujekrytykikonkretnychmodeliekonomicznychopra-
cowanychwramachekonomiineoklasycznej.Jegozdecydowanysprzeciwbudzi
neoliberalizm,któryoskarżaobłędnąpolitykęgospodarcząrealizowanąwimię
partykularnychinteresówokreślonychgrupspołecznychorazpaństw.Szczególnie
krytykujeneoliberalnąteorięekonomii,która,uzupełnionaoideesformułowanena
grunciemonetaryzmu,zdominowałapolitykęgospodarcząnaprzełomielat80.i90.
XXwieku.Istotąówcześnierealizowanejpolitykigospodarczej–jaktwierdziKołodko
–byładalekoidącaprywatyzacja,liberalizacjaceniprzepływówkapitałowych,twarda
politykafiskalna,politykabudżetowarząduipolitykapieniężnabankucentralnego.
Słabośćneoliberalnejteoriiekonomiipolegawedługniegonaniewystarczającym
uwzględnieniuinstytucjonalnychorazspołecznychaspektówwzrostugospodarczego
orazignorowaniukulturowychuwarunkowańrozwoju(Kołodko2008,211).Autor
Wędrującegoświatastwierdza,żeHneoliberalizmtoideologiaiprogramgospodarczy,
którymaswojąkonkretnąagendę.Wistociepodprzykrywkąpięknychhaseł–od
wolnościpoprzezdemokracjędoprzedsiębiorczości–jesttoinstrumentsłużącynie
tylkowymuszaniuefektywnościgospodarowania,aleredystrybucjidochodówna
rzeczelitkosztemogółu”(ibid.,236).
JeżeliprzyjąćpodejściezaproponowaneprzezKołodkę,zgodniezktórym
źródłemwspółczesnychproblemówgospodarczychjestneoliberalizm,tonależałoby
zapytaćoistotętegonurtuintelektualnegoorazopoglądygłównychjegoprzedstawi-
cieli.Neoliberalizmmaprzecieżdługątradycję,naznaczonązarównosukcesami,jak
iporażkami.Koncepcjaneoliberalizmupojawiłasięwlatach30.XXwiekuwcieniu
10Przeglądproblemówmetodologicznychwspółczesnejekonomiizawartyjestm.in.w:New
Directions(1994);Fact(2002).
