Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
składającesięwjednąglobalnącałośćzróżnicowaneizmiennesystemygospodarcze,
niezależnieodpoziomuichrozwoju,strukturyiorganizującychjesiłsprawczych.
Drugąkonsekwencjąglobalizacji,cowynikaczęściowozpowyższego,jest
obnażenieipokazaniemiliardomludzitworzącymterazwspólnąświatowąrodzinę,
zjednejstrony,ogromnegorozwarstwieniacywilizacyjnego,wtymmaterialnego,
azdrugiejrówniewielkichzagrożeńekologicznych.Istnienieoboksiebiekrajów
bogatych,osiągającychPKBpercapitarzędu45tys.dol.orazkrajówstokroćbied-
niejszych,osiągających450dol.PKBpercapita,czyteżpostępującawciążdewa-
stacjapuszczyamazońskiejtofaktywywołującenietylkozmartwieniawrażliwych
humanistów.Toprzejawybrakuelementarnegoogólnoświatowegoładugospodar-
czego,cowdłuższejperspektywie,właśniewwarunkachzglobalizowanejrzeczy-
wistości,musiprowadzićdojaknajgorszychnastępstwdlacałejplanety,dlacałej
ludzkiejcywilizacji.
Ekonomiaprzyszłościniemożezatembyćobojętnawobeckwestiiaksjolo-
gicznych.Powinnapodejmowaćbardziejstanowczeniżdotychczaspróbynadania
pojęciuracjonalnościekonomicznejnowego,znacznieszerszegoznaczenia.Powinna
odchodzićodaksjomatycznietraktowanejzasadymaksymalizacjiwkierunkuzasady
umiaru,powinnawypracowaćnarzędziazapewniająceświatu,przynajmniejna
poziomiekonceptualnym,długookresowąrównowagęnietylkowgospodarce,ale
takżewobszarachbezpośredniozwiązanychzgospodarkąwzajemnymisprzężeniami
zwrotnymi–społecznymiekologicznym.Cowięcej,ekonomiaprzyszłościpowinna
ponowniestaćsięekonomiąpolityczną,nawetHuczciwąekonomią”polityczną
(Kołodko2013,16),nieuchylającąsięodpróbzażegnywania–przynajmniejna
grunciegospodarki–największychwyzwańglobalnejpolityki.
Trzeciąkonsekwencjąglobalizacjijestwyzwolenienieistniejącegowcześniej,
zasadniczegokonfliktumiędzygospodarkaminapoziomienarodowymagospodarką
globalnąjakocałością.Jednymznajważniejszychprzejawówtegokonfliktustałysię
zagrażającestabilnościgospodarczejświatatakiezjawiska,jakzawodnośćglobalnych
rynkówiglobalneefektyzewnętrzne,którychskutkówniesąwstaniekorygować
oddziaływaniapolitykigospodarczejnapoziomiepaństwnarodowych,anawetregio-
nalnychugrupowańintegracyjnych,jakUniaEuropejska,MercosurczyASEAN.
Fundamentalnyekonomicznyproblemostatnich80lat,tj.relacje:państwo–rynek,
przeistaczasięnanaszychoczachwrozleglejszyitrudniejszyproblemkoordynacji
iregulacjiglobalnychrynków.
Ekonomiaprzyszłościmusisięzmierzyćztymnowymproblemem.Musiszukać
rozsądnegokompromisumiędzynieuchronnymiprocesamiglobalizacjiapolityką
gospodarcząprowadzonązarównonapoziomiepaństwnarodowych,jaki–choć
trudnotosobiedziśwszczegółachwyobrazić–napoziomieponadnarodowym.
Ekonomiaprzyszłościpowinnastworzyćidaćpolitykomnarzędziazapobiegania–
przywołamtuokreślenieGrzegorzaW
.Kołodki–HJeszczeWiększymKryzysom”.
*
*
*
OdkońcaXIXwiekuekonomianeoklasyczna,wysocesformalizowananauka
oidealnychmodelachgospodarowania,stałasiępodstawąortodoksjiekonomicz-
nejijednocześniestworzyłakanonedukacjiibadańekonomicznych,istniejący
