Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Jakahistoria?
27
walinp.JohannHuizinga–DJesieńśredniowiecza”,HenrykSamsonowicz–DZło-
tajesieńpolskiegośredniowiecza”,czyWalterUllmann–Dśredniowiecznekorzenie
renesansowegohumanizmu”.
Poustaleniu,czymsąfakty,zjawiska,procesy,otwartapozostajekwestiaichdo-
boruorazproporcji.Decydującąrolęodgrywająwtymprzypadkukryteriametodo-
logiczno-historiograficzne,filozoficzno-pedagogiczneipolityczno-ideologiczne.
Mitemdydaktycznymwydajesięgłoszonypoglądorównowadzetreścihistoriipo-
litycznej,społecznej,gospodarczejikulturalnej.Nauczaniehistoriiniejeststresz-
czeniemhistoriihistoriografii,dobórfaktówzależyzatemzarównoodtendencji
obowiązującychobecniewhistoriografii,jakiwpedagogiceipolitycepaństwa.
Wtradycyjnym,pozytywistycznymnurciehistoriografiiprzeważałyfakty
zhistoriipolitycznej,dyplomatycznejiwojskowej.Whistoriografiiprocesualno-
-ilościowejnaplanpierwszywysunęłysięzjawiskaiprocesyekonomiczneispo-
łeczne.Wramachtzw.nowejhistoriizaczęładominowaćhistoriamentalności
(sposobówżycia,rodziny,codzienności).Zwróconowówczasuwagęnalekcewa-
żonewtradycyjnejhistoriografiifaktykulturowe–zdziejówmody,kuchni,kultu-
rymaterialnej.Wreszcie,wnurciepostmodernizmuzwróconosięwstronęfaktów
zżyciazwykłychludzi.Podobnieposzczególnenurtypedagogicznezuwaginaina-
czejpostawioneceleedukacyjnebędąpreferowałyniecoinnetreści.Wnurciehu-
manistycznym,dbającymoprzekazdziedzictwa,ważnebędąwielkiemomenty
dziejówludzkości.Wewspółczesnychnurtachpedagogikinastawionychnasamo-
dzielnedziałanieuczniaiodkrywanieprzezniegoskomplikowanejrzeczywistości
uwagabędziesiękoncentrowaćraczejnazjawiskachiwydarzeniachułatwiających
zrozumieniedrugiegoczłowieka,azatemnaświeciejegoprzeżyć,subiektywnych
wrażeńiemocji.
Wreszcietrzeciaspektzwiązanyjestzeszczególnąroląhistoriiwkształceniupo-
stawobywatelskichipatriotycznych.Dlategowkształceniuhistorycznymmusząsię
pojawiaćwydarzeniaocharakterzewiktoryjnymimartyrologicznym.Jakożenaj-
częściejsąpowiązaneonezobchodamirocznic,świętaminarodowymi,pamięcią
odatachważnychdlawspółczesnegoPolaka,ichanalizasłużyrównocześniezrozu-
mieniuotaczającegonasświata.
Przykład
WspólczesnyekonomistaWitoldM.Orlowskiskonstruowalczteryalternatywnescenariuszehisto-
riiXXw.Wykorzystaldotegoróżnetypymodelistosowanezpowodzeniemwanaliziegospodar-
czej.Wczterechtzw.grachalternatywnychzaproponowalinnescenariuszebiegudziejówXXw.:
–TrzeciRzym(RosjabezLenina),
–PrzebudzonySmok(odrodzeniecesarskichChin),
–TysiącletniaRzesza(swastykanadwieżamiKremla),
–CzerwonaEuropa(czolgiKoniewawParyżu).
n
Korzystajączewskazanegowkażdymtytuleinnegobieguwydarzeń,przygotujscenariuszalternatywnyhistoriiPolski
wXXw.