Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RelacjemiędzywładząświeckąiKościołemwświetledoktrynyreligijnej
27
ipaństwa.Jesttoźródłowolności”.Prawojakoinstrumentcezara(państwa)
79
byłodlaBierdiajewasystememułomnym,ponieważ„możeludzizmusićdospra-
wiedliwości,aleniemożezmusićdobraterstwa”.Wsposóbcharakterystycznydla
80
tradycjiprawosławia,filozofprzedkładałuczucianadwszelkiestanowione„sztucz-
nie”normy:„Współczucie,miłosierdzie,miłośćsąsprawąwolności,anieprzy-
musu.Prawoprzymusujestsprzecznezwolnością”.
81
SergiuszBułgakownazwałcezaropapizmodwiecznymzłem,którenigdynie
znalazłodogmatycznegoikanonicznegouzasadnienia.Teologzastanawiałsię,
82
„czyistniejeokreślonadogmatycznaformułaizwiązekmiędzyprawosławiem
iwładzącesarską,[...]czyjestteżtojedyniezwiązekhistoryczny,którypowstał
whistoriiizostałprzezhistorięzlikwidowany?”istwierdzał:„Ideologiauświę-
83
ceniawładzyniemanicwspólnegozakceptacjąokreślonegoustrojupolitycz-
nego,zwłaszczazaśpolicyjno-biurokratycznejmonarchii[...].Niemażadnego
wewnętrznegoinienaruszalnegozwiązkumiędzyprawosławiemijakimśustrojem
politycznym”.Wedługteologa,rozdzielenieKościołaipaństwawdobiewspół-
84
czesnejnastąpiło„kupożytkowiobustron”.Cerkiewpowinnazaakceptowaćutratę
statusukonfesjiuprzywilejowanejipostrzegaćoddzielenieodstrukturpaństwo-
wychjako„wyzwolenie”,„niemożejednakzrezygnowaćzzadaniawywierania
wpływunacałeżyciepaństwa”,gdyż„ideachrześcijańskiegoprzemienieniapo-
zostajewmocy”,Kościółmazazadanieutrzymywaćwewnętrznąwięźzpań-
85
stwempoprzeznaródisprawować„władzęwduszach”ludzi.
Zasadnośćrozdziałudomeny„Ducha”od„cezara”,potwierdziłatreśćprzyję-
tegonasoborzew2000rokuprzezRosyjskąCerkiewPrawosławnądokumentu
„PodstawysocjalnejkoncepcjiRosyjskiejCerkwiPrawosławnej”.Patriarchat
Moskiewskiuznałzasadęsymfoniiwtradycyjnymkształciezaideęhistoryczną,
chwalącdobrodziejstwoistnieniapaństwaneutralnegoświatopoglądowo.Kościół
jestzobowiązanypodporządkowaćsięwładzyświeckiej,któraniemożeabsolu-
tyzowaćsiebieiprzekraczaćgranicwyznaczonychprzezBoga.Zzałożenia
86
państwoiCerkiewsąinstytucjamiprzynależącymidoodmiennychporządków
(sacrum-profanum),stądnajlepszymrozwiązaniemwedługsoborujestwzajem-
neposzanowanieautonomiiinieingerencja.Świeckośćpaństwaniepowinna
87
jednakoznaczaćwypchnięciaKościołanamarginesżyciapublicznego,wręcz
79
80
81
Ibidem.
Ibidem,s.51.
Ibidem.
82
S.Bułgakow,Prawosławie,Orthdruks.c.-Formica,Białystok-Warszawa1992,s.175.
83
84
85
Ibidem.
Ibidem,s.178-179.
Ibidem,s.180.
86
М.П.Мчедлов(red.),Осоциальнойконцепциирусскогоправославия,Республика,Москва
2002,s.263.
87
Ibidem,s.264.
