Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Religiawżyciuspołecznym
mienić:boskiepochodzeniewładzycara,zczegowynikadlapoddanychobowiązek
bezwzględnegopodporządkowaniasięwoliwładcy;krytykakoncepcjiumowy
67
społecznej,którastoiwsprzecznościzpaternalistycznymwyobrażeniemowładzy:
carjestojcemswoichpoddanych,a„wrodzinieniespisujesiękontraktów”,życie
68
rodzinnenormuje„prawomoralneserc”;władzaipaństwosączynnikamikon-
69
stytuującymispołeczeństwo,któreniemożeistniećbeznich;celempaństwajest
70
realizacjaideiKrólestwaBożegonaziemi;krytykademokracjijakoustrojuopie-
71
rającegosięnakłamstwie,oznaczającegowpraktyce„władzęilościnadjakością”,
72
prowadzącegodoabsolutyzacjiuprawnieńjednostki,która-zgodniezduchem
prawosławia-zobowiązanajestprzedewszystkimdosłużby;pomniejszaniewar-
73
tościwolności(darubożego)zewnętrznej(oduciskuwładzy)względemwol-
nościwewnętrznej(odgrzechu).
74
Krytykazasadysymfoniipojawiłasiępóźno,właściwiebyłanastępstwemjej
„bankructwa”spowodowanegowydarzeniamirewolucji1917roku.TrzeciRzym75
zostałzdobytyprzezkomunistów,którzyustanawiającoficjalnyrozdziałpaństwa
odCerkwi,wrzeczywistościstworzylipaństwoateistycznewojującezreligią
ireligijnymiinstytucjami.ZdradliwośćsilnegopowiązaniaKościołazaparatem
państwowymwytknęli,międzyinnymiMikołajBierdiajewiSergiuszBułgakow.
76
Pierwszyznich,wswoichwywodach,posłużyłsięsymbolemDuchaiceza-
ra.Przestrzegał,że„utożsamienieDuchazkrólestwemcezarawtejlubinnejfor-
miejestfałszywymmonizmem,którywnieuniknionysposóbrodzizniewolenie.
DualizmmiędzykrólestwemDuchaikrólestwemcezaragłosiwolnośćczłowieka”.
77
Filozofniemiałzłudzeń,że„wtymświecierządzinieBóg,aksiążętategoświata
zeswymiprawami,prawamiświata,anieprawamibożymi[...].Dlategoteżna-
78
leżygłosićdualizm,tegocoBoskie,itego,cocezara,jakidualizmspołeczeństwa
67
68
69
70
71
72
73
74
Ibidem,s.5.
Ibidem,s.80-81.
Ibidem,s.15.
Ibidem,s.37.
Ibidem,s.222.
Ibidem,s.183-185.
Ibidem,s.191.
Ibidem,s.89.
75
NawiązaniedoideigłoszonejnaprzełomieXViXVIwiekuprzezmnichaFiloteuszazPsko-
wa.Mnichwieścił,żepoupadkuRzymuiKonstantynopola,Moskwastałasięnowąstolicąchrześci-
jaństwa,obrońcąPrawdy(prawdziwejwiary)naświecie.MoskwatoTrzeciRzym,aczwartegonie
będzie.
76
FilozofreligijnyNikołajŁosskij(1870-1965)postrzegałzasadęsymfoniijakoideałprzenika-
niasięCerkwiipaństwa.Odrzucałformułyprawnewimięnadrzędnościmiłości.Н.О.Лосский,
Религиозностьрусскогонарода,[w:]Д.К.Бурлака(red.),Православие:proetcontra,Русский
Христианскийгуманитарныйинститут,Петербург2001,s.434-450.
77
M.Bierdiajew,KrólestwoDuchaikrólestwocezara,Antyk,Kęty2003,s.23.
78
Ibidem.
