Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.
Człowiekwśrodowiskupracy:odzasobudokapitału
33
Wychodziłbowiemzzałożenia,żelepszatroskaorobotnikazaowocujezwięk-
szonąprodukcją.Jednocześniekrytykowałsystemfabryczny,zwłaszczawcze-
snezatrudnianiedziecidociężkiejpracy.Zaźródłozłauważałtakżewłasność
prywatną,którarodzikonkurencjęichciwość
6
.
ZkoleiCharlesBabbage(1791-1871),angielskimatematyk,astronomime-
chanik,autortabliclogarytmicznych,konstruktormechanicznychmaszynli-
czących,nazywanyuojcemkomputerów”,zajmowałsięorganizacjąpracywfa-
brykach.Byłprzekonany,żezastosowanienaukścisłychdoprocesówpracy
zwiększyłobyichwydajnośćijednocześnieobniżyłokoszty.Uważał,żekażda
operacjaprzemysłowapowinnabyćanalizowanawceluwyodrębnieniaróż-
nychzaangażowanychwniąumiejętności.Następnienależałobywyszkolićro-
botnikawokreślonejczynnościipowierzyćmuodpowiedzialnośćtylkozatę
czynnośćwtokucałejoperacji,aleniezacałośćzadania.Wtensposóbmożna
byograniczyćkosztyszkolenia,aciągłepowtarzaniedanejczynnościzwię-
kszałobywprawęiwydajnośćrobotników.Wswojejdziałalnościpodkreślał,
żeharmonijnestosunkimiędzykierownictwemasiłąrobocząmogąprzynieść
korzyściobustronom,dlategobyłteżzwolennikiemtakichrozwiązań,jaksys-
temyudziałuwzyskach
7
.
Odnoszącsięwtymmiejscurozważańdozarysuretrospekcyjnego,któ-
ryprzyjmujemyzaHenrykiemKrólem
8
,wskazaćmożna,żeuzaraniaXXw.
wstępnekoncepcjeipraceteoretykówzbiegłysięzewolucjąwielkichprzedsię-
biorstw.Pierwszy,istotnyetapkształtowaniasiępoglądównakwestięzarzą-
dzanialudźmiprzypadłnaczasyrozwiniętejrewolucjiprzemysłowej,podczas
trwaniaktórejposzukiwanowykwalifikowanychrobotnikówisposobówpod-
wyższaniawydajnościichpracy.Wokresietymopieranosięprzedewszystkim
naideiklasycznegopodejściadozarządzania,któraobejmujenaukowezarzą-
dzanieFredericaW.Taylora
9
,zarządzanieadministracyjneHenriegoFayola
10
,
6
R.W.Grifn,PodstawyŻ,s.41.Zob.też:OwenRobert,[w:]EncyklopediaPWN[online],
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Owen-Robert;3952888.html[dostęp:27.02.2023].
7
Tamże,s.41.Zob.też:BabbageCharles,[w:]EncyklopediaPWN[online],https://ency-
klopedia.pwn.pl/haslo/Babbage-Charles;3872997.html[dostęp:02.10.2021].
8
H.Król,Transformacjapracyifunkcjipersonalnej,[w:]Zarządzaniezasobamiludzkimi.
Tworzeniekapitałuludzkiegoorganizacji,red.H.Król,A.Ludwiczyński,PWN,Warsza-
wa2007,s.35-49.
9
L.H.Schachter,FrederickTaylorandthePublicAdministrationCommunity:AReevalua-
tion,SUNYPress,NewYork1989,s.19-49.
10
H.Fayol,Administracjaprzemysłowaiogólna,KsięgarniaWł.Wilak,Poznań1947.
