Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JeśliHerefordaodrzeszzprawnależnych,
Więciczaswywłaszczzprawzwykłychibiegu.
Podniudzisiejszymniechjutronieidzie,
Przestańbyćsobą,bowszakżeśjestkrólem
Tylkoznastępstwaisłusznejkolei1.
Wprowadzenie
Społeczeństwaniepozostająwstaniestagnacji,alenieustanniesięzmieniają.
Tarefleksjawodniesieniudoprzyrody,poczynionajużprzezHeraklita,jestszcze-
gólnieaktualnawobecnychczasach.Zmianyzadomowiłysięwżyciuspołecznym
iwspołecznejświadomości,częstoprzekraczającmożliwościindywidualnego
doświadczenia.Dotycząprawiewszystkichidei,instytucjiistrukturżyciaspołeczno-
-politycznego,zaskakująiprzygniatają,przyczyniającsiędowystępującegocoraz
częściejpoczuciazagubienia.Stałysiępowszechnymspołecznymelementem
doświadczenia,takjednostek,jakicałychpokoleń.
Życiewciągłejzmianiespołecznej,będącecechąegzystencjiludzkiej,jesttrudne,
ależyciewzmianiegwałtownej-takniebezpieczne,jakżyciewnpomieszczeniu
zprzeciągiem”
.Szybkalabilnośćrzeczywistościjestbowiemźródłemtraumy
wformienieznanejdotądczłowiekowi.KoniecXXwiekuokazałsiędlapolskiego
społeczeństwatakimczasemprzemianoniespotykanymwhistoriizakresie,isto-
cieicharakterze.Senstychzmianiichinterpretacjabudziły,budząibędąbudzić
najprawdopodobniejdyskusjeispory
2
.Po1989rokuzostałyzapoczątkowane
przemianywsferzepolitycznej,społecznejigospodarczej,którenietylkobyłydla
wszystkichwidoczne,aledladużejczęścispołeczeństwaokazałysięwyjątkowo
dotkliwe,copotwierdzająanalizysocjologiczneorazspołeczneoceny.Przejście
zjednegoustrojudodrugiegoustrojubyłorozciągniętymwczasieprocesemmniej
lubbardziejkontrolowanychszybkichprzemian.Wcelupodkreśleniagłębokości
zmianzastosowanocelowowtytulepracyterminnrewolucja”
,niejesttojednak
uznanie[podkreślenie-PB],żetakagwałtownazmianaspołecznanastąpiła
wPolscew1989roku.Mijającyczasstanowiistotnyczynnik,umożliwiającynowe
spojrzenienaprzebytyokres,stawianienowychpytańalbozadawaniestarychpo
razkolejnyiszukanienowych,bardziejzadowalającychodpowiedzi.
Przypominaniepowyższychkwestiimasłużyćwyodrębnieniuprzedmiotu
niniejszejrozprawy.Głównymbohaterempracyniejestjednakzmianaspołeczna
-jakbyztegowstępuwynikało-aleczas,wktórymonanastępowała,isposób
jegowykorzystania.Niemawątpliwości,żezmianaspołecznajestpowiązana
1W
.Shakespeare,RyszardII,przekład:S.Koźmian,Warszawa1981,akt2,scenaI.
2A.Dudek,ŚladyPeeReLu,Kraków2001,s.156.
