Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
KrzysztofJ.Szmidt
dzęiopanowalisprawnościwokreślonejdziedzinienapoziomienaj-
wyższymzmożliwych,doktóregoaspirująwszyscypozostaliparający
siętądziedziną.Wiążesięzdążeniemtwórcydopowszechnejsławy,
zaistnieniawświadomościnietylkowłasnegonarodu,alecałejludz-
kości.Związanazwybitnymizdolnościamispecjalnymi,popartajest
oryginalnymiosiągnięciami(rekordami),zwracającymiuwagęswąno-
wościąiniepowtarzalnością,atakżekunsztemijakościąwykonania37.
Twórczośćtaokreślakanonwdanejdyscyplinie,doktóregoporównu-
jesięinnedokonania.Tenszczebeltwórczościosiągasięciężkąpracą,
uporem,latamićwiczeń,próbiwyrzeczeń.Ztegopowodurzadkojest
ondostępnymłodymludziom.Twórczośćmistrzowskapodejmowana
jestnietylkowceluzyskaniasławyidochodów,aleiwceluurzeczy-
wistnieniadobrawspólnego,ponieważtwórcamistrzchcedaćludzkości
cośzsiebie(swegotalentu)imapoczuciemisjispołecznej.Analogicznie
jakwmistrzostwiesportowym,przedstawicielitegoszczeblatrudnojest
naśladować,pokonaćlubprzynajmniejzbliżyćsiędoichpoziomu.Twór-
cówmistrzówjestniewieluwkażdejdziedzinie,amistrzemniezostaje
sięzformalnegomianowaniaprzeztęczyinnągazetę,lecznaskutek
powszechnegouznaniatwórcówprofesjonalnych,reprezentującychtę
samądziedzinę,comistrz.Tenszczebeltwórczościzasługujenamiano
talentu.Zakrespomocywtworzeniujesttutajdosyćwąski-pedagog
twórczościconajwyżejmożebadać,uprzystępniaćiupowszechniaćdo-
robektwórcówtegoszczebla.
Twórczośćtransgresyjna(historyczna,przełomowa)todziałal-
nośćtwórczamistrzów,którzynietylkoosiągnęlirekordowewyniki
wdanejdziedzinie,aledoprowadziliwniejdoprzełomowej,rewolucyj-
nej,paradygmatycznejzmiany,takiej,któraburzączaistniałystanrzeczy,
stworzyławtomiejscenowąjakość.Totwórczośćhistoryczna,najwybit-
niejszazmożliwych38.Wymagaautentycznegotalentu,największegona
wszystkichszczeblachwysiłku,zaangażowania,pasjitworzeniaikonse-
kwencjiwdążeniudorewolucyjnychzmian,atakże-conieuniknione
wtymprzypadku-odpornościnaodrzucenie,krytykęiniechęćspo-
łeczną.Twórcętegoszczebladobrzeokreślanieprzetłumaczalnynajęzyk
polskitermin,używanyprzezEllisaPaulaTorrance!aiGarnetaMillara
-beyonder39.BeyondertoUsprawcatransgresji”,twórca,który-jakokreś-
37D.K.Simonton:Genius101.NewYork:SpringerPublishingCompany,
2009.
38J.Kozielecki:Transgresjeikultura.Warszawa:WydawnictwoAkademic-
kieUŻak”,1997;Idem:Psychotransgresjonizm.Nowykierunekpsychologii.Warsza-
wa:WydawnictwoAkademickieUŻak”,2001.
39E.P.Torrance,H.T.Safter:MakingtheCreativeLeapBeyond…Bufalo-
NewYork:CEFPress,1997.
