Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
KrzysztofJ.Szmidt
Czterypoziomytwórczości–modelJamesaC.KaufmanaiRonaldaA.Begheto
WostatnichlatachRonaldA.BeghetoiJamesC.Kaufman23,dostrzegając
liczneograniczeniaprostejdychotomii:twórczośćwybitna-twórczość
codzienna,rozwijająkoncepcjęUCzteryT”(UFour-cmodelofcreativity”).
Sądzą,iżmodeltenlepiejniżinnewyjaśniaróżnepoziomytwórczejeks-
presjiimożebyćpomocnynauczycielomwdoborzeodpowiedniegopo-
ziomuwymagańoduczniów,jakrównieżwpisaniudostosowanychdo
ichumiejętnościprogramównauczaniatwórczości.Wyróżniającztery
rodzajetwórczości:
1.
Minitwórczość(interpretivemini-ccreativity):skupiasięnano-
wychiważnychdlajednostkiinterpretacjachdziałań,doświadczeń
iwydarzeń,którezachodząwtokuuczeniasię(np.uczeńprzeżywa
wglądpozwalającymuzrozumieć,wjakisposóbzastosowaćpoznaną
nalekcjiregułęartystycznąiwykorzystaćjądoprezentacjimultime-
dialnej).Polegaonanasubiektywnychodkryciachznanychjużpraw
naukowych,nadawaniuróżnymzdarzeniomoryginalnych,indywi-
dualnychznaczeń,snuciuprzypuszczeńigenerowaniupomysłowych
rozwiązańproblemówpoznawczychipraktycznych.Aktywnośćtwór-
czategotypujestczęstopodstawątwórczościwybitnej,macharakter
rozwojowyiwydajesiękoniecznąfazą,prowadzącądoniezrówna-
nychosiągnięć.Jednymzzadańnauczycielijestwczesnerozpozna-
nietegorodzajuaktywnościuczniów,wspieraniejejiośmielaniedo
ujawnianiajejprzejawów.
2.
Twórczośćcodzienna(everyday-litle-ccreativity):dotyczyak-
tywnościtwórczejdostępnejwszystkimludziomwsytuacjachco-
dziennych.Autorzydefiniujątwórczośćcodzienną,odwołującsiędo
poglądówRuthRichardsiTeresyAmabile,isądzą,iżskładnikami
tegorodzajuaktywnościsązdolnościspecjalnewjakiejśdziedzinie
twórczości(np.muzykiczyplastyki),umiejętnościtwórczeorazmo-
tywacjazadaniowa.Takategoriatwórczościpozwalanauczycielom
pamiętać,iżUtwórczaekspresjajestdostępnadlawiększościuczniów,
wprawiewszystkichprogramachnauczaniaprzedmiotówszkolnych,
wniemalkażdydzieńnauki”24.Nauczycielepowinnipamiętać,iżsty-
23Zob.np.:R.A.Beghetto,J.C.Kaufman:TowardaBroaderConceptionof
Creativity:ACaseforDmini-c”Creativity.UPsychologyofAesthetic,Creativity,and
theArts”2007,no.1;Iidem:BroadeningConceptionsofCreativityintheClassroom.
In:NurturingCreativityintheClassroom.Eds.R.A.Begheto,J.C.Kaufman.New
York:CambridgeUniversityPress,2010;J.C.Kaufman,R.A.Beghetto:Crea-
tivityintheSchools…;R.A.Beghetto:KillingIdeasSofly?mePromiseandPerils
ofCreativityintheClassroom.Charlote:InformationAgePublishing,Inc.,2013.
24R.A.Beghetto,J.C.Kaufman:BroadeningConceptions…,s.198.
