Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
technikianalizykwasównukleinowychwkontekściediagnostykimolekularnej…
danychdojednoznacznegookreśleniapatogenności.Wtakimprzypadkuoraz
wprzypadkuczęściwariantówokreślonychjakopotencjalniepatogennepomóc
mogąbadaniafunkcjonalne,czynamodelukomórkowym,czyworganizmie
modelowym.
Wodniesieniudowariantówjądrowychjakopotencjalnejprzyczynycho-
robymitochondrialnejsposóbpostępowanianieróżnisięodwykorzystywanego
wprzypadkuinnychchoróbmendlowskich.WprzypadkuwariantówmtDNA
istniejejednakkilkazasadocenypatogennościdlanichspecyficznych.Abywa-
riantmtDNAuznaćzapatogenny,musionspełniaćmożliwienajwiększąliczbę
zponiższychkryteriów:
wariantmusibyćnajlepszymkandydatemwmtDNAnawariantpatogenny;
wariantmusibyćobecnyupacjentów,alenieobecnywgrupiekontrolnejipo-
pulacyjnychbazachdanych.Tylkonajczęstszewariantypatogenneoniskiej
penetracji,jakwariantm.11778A>G,byłystwierdzanewpopulacjiogólnej
uosóbfenotypowozdrowych;
wariantmusibyćwykrywanynaróżnymmitochondrialnymtlegenetycznym.
Oznaczatokoniecznośćznalezieniaconajmniejdwóchniespokrewnionychro-
dzin,wktórychdanywariantmiałbystanowićprzyczynęchoroby.Wpraktyce
jesttobardzotrudne;
poziommtDNAzwariantemmusikorelowaćzfenotypem,czyliosobyocięż-
szychobjawachpowinnymiećwyższąheteroplazmięwariantuniżosobyoobja-
wachlżejszychlubzdrowe.Abytosprawdzić,określasiępoziomheteroplazmii
uczłonkówrodzinyspokrewnionychwliniimatczynej,wykorzystującDNA
izolowanyzłatwegodopozyskaniawsposóbnieinwazyjnymateriałubiologicz-
nego-wymazówpoliczkowych,włosów,osadumoczuczykrwiobwodowej;
wariantmusinaruszaćmiejscakonserwowaneewolucyjnieidomenyistotne
funkcjonalnie.Dosprawdzeniategoprzydatnesąnarzędziabioinformatyczne
doocenypatogenności.WprzypadkumtDNAdobryminarzędziamisą:mi-
timpact-przewidującypatogennośćwariantówwobszarachkodującychbiałka
orazmitotip(działawobrębiebazydanychMITOMAP)-oceniającypatogen-
nośćwariantówgenówkodującychtRNA;
przekazaniumtDNAdoinnejliniikomórkowejmusitowarzyszyćprzeniesie-
niedefektunapoziomiekomórkowymlubmolekularnym.Spełnienietego
warunkuwymagabadańfunkcjonalnych.Wykorzystujesiędonichlinieko-
mórkowenieposiadającemtDNA(tzw.Rho0)orazwyprowadzoneodpacjenta
liniekomórkowefibroblastówczylimfoblastów.Następnieprzeprowadzasię
enukleacjęifuzjęuzyskanychcytoplastówzkomórkamiRho0.Wtensposób
mitochondrialnyDNAznajdującysięwcytoplazmieliniikomórkowejzostaje
przeniesionydokomórkiRho0.Następnietrzebasprawdzić,czywrazzprze-
niesieniemmtDNAzostałaprzeniesionadysfunkcjasystemufosforylacjioksy-
dacyjnej.Dobadaniamożnawykorzystaćtakżepłytkikrwi,dziękiczemuunika
43
