Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
StefanoRedaelli
orazwCasaLandau,atakże1choćukazanazniecoinnejperspektywy1
wopowiadaniuL)esitazione(tuchoryoddanyzostajedowspólnotychorych,
zktórejucieka).
UtworySamonàdalekieodideologizowania,niezajmująwszakżestano-
wiskawsprawiereformyBasaglii.Koniecznośćwspółbytowaniawjednym
domuzszaleństwem1bezjakiejkolwieknadzieinaodpowiedniewsparcie
zzewnątrzzestronyinstytucji1pozostajefaktem;nieprzedmiotempole-
miki,leczprzesłankąpozwalającąnapodjęciewłaściwegotematu:relacji
międzyzdrowymachorym,ichmożliwychsposobówkomunikowaniasię,ję-
zyka,jakimsięposługują.TegosamegozdaniajestWalterPedulla,dlaktórego
powieściopisarstwoSamonà,wodróżnieniuodtwórczościPaoloVolponiego
czyLuigiegoMalerby4,niemanaceluodkrycianzafałszowaniaporządku,ro-
zumu,historycznejhistorii”5.PodobnietwierdziGiulioDiFonzo:nSamonà,
winteligentny,pełenzaangażowaniasposób,ukazujerzeczywistośćzpunktu
widzeniaczłowiekazdrowego,rozpaczliwiepragnącegozbliżyćsiędoinnego,
obcegomuświata,abygozrozumieć,jednaknieczynizeńprzedmiotubadań,
dalekijesttakżeodaluzjiideologicznychczyspołecznych”6.FrancescoOrlan-
dozkoleipodkreślaniechęćSamonà1ledwiewyczuwalwjegoutworach
1względemideologii,naktórejwyrosłareformapsychiatryczna.Pisarznie
mógłzgodzićsięzprzypisywaniemuwarunkowaniomkulturowym,środowis-
kowym,psychologicznymczyspołecznympewnychwrodzonychskłonności,
któreuważałzanieodłączniezwiązanezchorobą,opisawtrzechspośród
sześciujegonarracji.Trudnobyłomuzaakceptowaćmyśl,żejegopowieść
Bracia,jedynaopublikowanazajegożycia,mogłabybyćinterpretowanawe-
długpodobnychzałożeń.Abstrahującjużodsamejliteratury,wobliczumno-
żącychsięwątpliwości,zktóryminieumieliporadzićsobieanineurolodzy,
anipsychiatrzy,anipsychoanalitycy,wsytuacjicałkowitegobrakupomocyze
stronyinstytucjipaństwowych,mógłtylkozdaćsięnawłasnąintuicję,zdol-
ności,dobroć,bydzieńpodniuczuwać,bychwilapochwiliwciążstaraćsię
zrozumieć7.
4Fenomenszaleństwa,jakiwyłaniasięzpowieściPaoloVolponiego(szczególniezMemo-
rialeiCorporale),pozostajewbezpośrednimzwiązkuzruchemPsichiatriaDemocraticapod
przewodnictwemFrancoBasagli,zainspirowanegoprzezantypsychiatrów:DavidaCoopera,Ro-
naldaD.Lainga,ThomasaS.Szaszę.Antypsychiatriapodważałaistnieniechorobypsychicznej
irolępsychiatrywleczeniujejobjawów,doszukującsięźródełchoroby,zgodnieztwierdzeniem
MichelaFoucault,wspołeczeństwie,mechanizmachalienacji,któreprowokuje.
5WiPEDULLà:Laltrocèmanonrisponde.In:IDEm:Miti,finzioniebuonemanieredifine
millennio.Rusconi1983,s.315.
6giDIfONZO:Follia,nevrosi,linguaggiinManganellieSamonà.In:Nevrosiefollianella
letteraturamoderna.Ed.AiDOLfIiBulzoni1993,s.594.
7fiORLANDO:Suoniflebilieopachił,s.165.