Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
MICHAŁBRZEZIŃSKI
niezależnośćpolityczna(wrozumieniuustrojowym,samowładnościiswobody
afiliacji)orazjakośćżycia(poziomrozwojuspołeczno-gospodarczegoikultu-
ralnego)9.Wśródinnychwartościwymieniasięm.in.międzynarodowyprestiż
państwa,interesywłasnychobywatelizagranicąlubdobrobyt.Liczbawartości
tworzącychbezpieczeństwopaństwajestteoretycznienieograniczona.Zależyod
szczegółowościujęcia,wtymprzyjmowanegosposobupojmowaniakategoriibez-
pieczeństwa.Wartościniemająostatecznieiprecyzyjnieustalonejpozycjianitre-
ści.Bardziejprzypominająciągleaktualizowanąlistę,którawskutekposzerzania
zakresuprzedmiotowegobezpieczeństwawyrażacoraztonowepotrzeby10.
Uwzględniającszerokie,pozytywnerozumieniebezpieczeństwa,bezpieczeń-
stwopaństwapowinnozapewniaćstałyiniezakłóconyrozwój.Celtenmoże
byćosiąganywżnysposób.żnieteżbywakonkretyzowany.Rzeczjednak
wtym,żezawszewyrażawartościzwiązanezbieżącąracjąstanu,czylikatalog
podstawowych(nadrzędnych,najżywotniejszych)zewnętrznychiwewnętrznych
interesówpaństwa11.Oboknichznajdująsięrównieżwartościpomniejsze,np.
porządek.Choćsąonemniejspektakularne,tojednakwspółtworząbezpie-
czeństwopaństwa.Mającharakterpubliczny,sądobremwspólnymioddziału-
jąnawartościpodstawowe.Bezpieczeństwopaństwastanowizatemkompleks
wszystkichwartości,bezwzględunarangęipoziompopularności.Jegocelem
jestzapewnianieciągłegorozwojupoprzezgwarantowanie(zabezpieczanie)
realizacjiwszystkichzbiorowychpotrzeb.Ochronawartościwypełniapolitykę
bezpieczeństwa,którajestrealizowanawobrębieipozagranicamipaństwa,
jakocelowaizorganizowanadziałalnośćupoważnionychorganówpaństwa12.
Politykętąkonkretyzujeszeregpojęćcząstkowych,analizującychbezpieczeństwo
państwawsposóbszczegółowy,ułatwiającjegobliższepoznanie.
Pierwszymzpojęćjestbezpieczeństwomiędzynarodowe.Wrozumieniutra-
dycyjnym,zawężonymdoaspektufizycznegotrwaniaibrakuzbrojnychzagrożeń,
bezpieczeństwomiędzynarodoweoznaczasięnp.jakostan,wktórymzaka-
zyihamulcewobecprowadzeniawojnysąsilniejszeniżbodźce.Natomiast
wrozumieniuszerokim(pozytywnym)przezbezpieczeństwomiędzynarodowe
rozumiesięnp.układstosunkówmiędzynarodowych,któryzapewniazarówno
przetrwanie,jakirozwójpaństwdanegosystemumiędzynarodowego.Wefekcie,
bezpieczeństwomiędzynarodowestanowiwspólnebezpieczeństworezultat
isumębezpieczeństwakażdegooddzielnieiwszystkichpaństw-członkówwspól-
notymiędzynarodowej(bezpieczeństwozbiorowościpaństw)13.
9J.Kukułka,Bezpieczeństwoawspółpracaeuropejska:współzależnościisprzecznościinteresów,
HSprawyMiędzynarodowe”1982,z.7,s.34.
10J.Prońko,op.cit.,s.19.
11J.Stańczyk,op.cit.,s.22,35,36;Leksykonpolitologii,red.A.Antoszewski,R.Herbut,
Wrocław1996,s.329,330.
12Natematpolitykibezpieczeństwazob.J.Stańczyk,op.cit.,s.29–33.
13J.Stańczyk,op.cit.,s.38,39,42;T
.Łoś-Nowak,op.cit.,s.136;Encyklopediapolitologii,
t.5,red.M.Żmigrodzki,Kraków2002,s.43;R.Zięba,Pojęcieiistotabezpieczeństwapaństwa