Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rodzajebezpieczeństwapaństwa
35
kowaniamihistorycznymi.Wpierwszymprzypadku,najpierwpowstałopaństwo,
potemnaród(np.USA).Wdrugimbyłoodwrotnie,najpierwukształtowałsię
naród,apotempojawiłosięjegopaństwo(np.Polska)7.
Różnicewrozumieniupojęcianarodunależyodnieśćdobezpieczeństwa
iprzyjąć,żenationalsecuritynieoznaczabezpieczeństwanarodowego,lecz
bezpieczeństwopaństwa(bezpieczeństwopaństwowe).Tłumaczenietakiejest
nietylkopoprawne,alerównieżzgodnezrodzimątradycją,dlaktórejkatego-
riapaństwaposiadaznaczeniepodstawowe.Bezpieczeństwonarodowewtym
kontekściewydajesiępojęciemobcym,bezkulturowegozaplecza.Możnaoczy-
wiściepowoływaćsięnawynikipowszechnychspisówludności,wskazującena
tożsamośćnaroduipaństwa.Jednakżetakiepostępowaniestanowiłobynieuza-
sadnionąrelatywizacjęwyraźnieodrębnychpojęć.Dowodzićmożnarównież,
żebezpieczeństwonarodoweochraniakulturęgrupyetnicznejprzedobcymi
wpływami,abezpieczeństwopaństwazachowujeustrójpolityczny,terytorium
orazstosunkispołeczno-gospodarcze8.Jednakitakiepostępowanieniebyłoby
właściwe.Pojęcienaczelnemożebyćtylkojedno.Wszelkadwuwładza,zwłaszcza
wynikającazesztucznieprzyjmowanychkonstrukcji,prowadzidonieporozumień.
Pojęciemnaczelnympowinnobyćzatempojęciebezpieczeństwapaństwa.
Przyznającpierwszeństwobezpieczeństwupaństwa,przyjąćrównocześnie
należyjegodominującąpozycjęwobecpozostałychrodzajówbezpieczeństwa.
Bezpieczeństwopaństwajestpojęciempodstawowym,któremożebyćbadane
samodzielnie.Zuwagijednaknaobszernośćizłożonośćpowinnobyćtraktowane
przedewszystkimjakopojęciewyjściowe.Zbezpieczeństwempaństwanależy
wiązać,izniegowyprowadzać,pozostałepojęcia,któreobecnieswobodnie
krążąwokółkategoriipaństwa.Pojęciatepowinnyfunkcjonowaćwoparciu
obezpieczeństwopaństwa.Powinnytakżeanalizowaćjegoproblemywsposób
szczegółowyiwyspecjalizowany.Wniektórychprzypadkachjakorodzaje,win-
nychjakopojęciapowiązane.Zawszejednakjakopojęciaościśleustalonych
relacjachodnoszonychdobezpieczeństwapaństwa–swoistegopunktuorien-
tacyjnego.
Prymatbezpieczeństwapaństwanieoznaczatylkopodporządkowaniaidomi-
nacji.Jegokonsekwencjąjestkoniecznośćzapewnieniaprzejrzystościorazspój-
nościszeregupojęć,poczynającodsamegobezpieczeństwapaństwapoprzez
bezpieczeństwomiędzynarodowe,bezpieczeństwonarodowe,skończywszyna
bezpieczeństwiewewnętrznym.
Przezbezpieczeństwopaństwarozumiesięsystemwartościstanowiących
oistociepaństwawrazzzespołemśrodkówzabezpieczających.Nasystemten
składająsięprzedewszystkim:przetrwanie(państwowe,etniczneibiologicz-
ne),integralnośćterytorialna(wsensiefizycznym,narodowymipaństwowym),
7T
.Stawecki,P
.Winczorek,Wstępdoprawoznawstwa,Warszawa2003,s.43,44;P
.Winczorek,
Wstępdonaukiopaństwie,Warszawa1995,s.72,73.
8Por.J.Prońko,op.cit.,s.20.
