Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Epistemologia,metodologiaogólna,metodologieszczegółowe
materializm,traktującypoznaniezmysłowejakowzajemnieuzupełniającesię
stronypoznania21.
ZdaniemStefanaNowakametodologiatotyleconaukaometodachbadania
stosowanychwjakiejśnauceczynaukach.Jednakżezarównosłowonbadanie”
,jak
inmetodabadawcza”mogąbyćrozumianewęziejbądźszerzej.Wrozumieniu
węższymnbadanie”totenfragmentogółuczynnościnaukowych,tenwycinek
procesupoznawczego,którypoleganazbieraniuianaliziedanychwtokubezpo-
średniegolubpośredniegokontaktuzrzeczywistościąbadanąiktóryzmierzado
uzyskaniaodpowiedzinasformułowaneuprzedniopytanieczydorozstrzygnięcia
prawdziwościsformułowanejhipotezy.Wujęciuszerszymmożnamiećnamyśli
znacznierozleglejszeobszaryczynnościpoznawczychodpoprawnegoijedno-
znacznegosformułowaniapytań,naktórechcemyszukaćodpowiedzi,poprzez
czynnościpolegającenanprzetłumaczeniu”tychpytańnajęzyknwskaźników”
iwłaściwychoperacjibadawczych,ażpozrealizowanieodpowiednichbadań,zin-
terpretowanieichwynikówiwreszcierozważenietychwynikówdlawyjaśnienia
interesującegonasfragmenturzeczywistości,dlasformułowaniaczylepszegouza-
sadnieniajakiejśteoriiozjawiskachprzeznasbadanych,czyteżdlacelówdziałań
praktycznych,opartychnawynikachnaszychbadańiteoretycznychuogólnień.
Wszerszymrozumieniumetodologiatonaukaopoprawnychsposobachpostę-
powaniawtokucałegoprocesubadawczego.Reasumując,nauka,zwanameto-
dologiąnauk,zajmujesięopisemianaliząpostępowaniaorazopisemianalizą
schematówwytworówróżnychczynnościbadawczych22.
Metodologięnaukmożnazdefiniowaćtakżejakosystemjasnookreślonych
regułiprocedur,doktórychodwołująsiębadania,stanowiącepodstawęewaluacji
wiedzy.System,którymacharakterdynamiczny,czylijestnieustanniemoderni-
zowany,zostajezwyklezaakceptowanyprzezwiększośćśrodowiskabadaczy,stąd
wszyscybadaczeprzyjmujątensystemdowiadomościipowinniuwzględniaćgo
wswychprojektachbadawczych.Badaczeposzukująwciążnowychmetodobser-
wacji,analizy,logicznegownioskowaniaiuogólniania.Musząonespełniaćzało-
żeniacharakterystycznedlapodejścianaukowego,cojestwarunkiemkoniecznym
dlawłączeniaichdosystemuregułrządzącychmetodologiąnaukową.
Analizaliteraturyprzedmiotuprowadzidokonkluzji,żemetodologianauk
społecznychrozwijałasięwolno,poprzezciągłąwymianęidei,informacjiiuwag
krytycznych.Doprowadziłotodoinstytucjonalizacjipowszechnieakceptowanych
regułiprocedurorazkonstrukcjęwłaściwychmetoditechnikbadawczych.Po-
wstającysystemregułiprocedurstałsięnormatywnymskładnikiemmetodologii
naukowej.Normynaukowestworzyłystandardypowielanewkolejnychbadaniach
ianalizachnaukowych.Natomiastregułyumożliwiająpermanentnąkomunikację,
konstruktywnąkrytykęipostępnaukowy.Komunikacjamiędzybadaczamipro-
21
21Ibidem,s.416-417.
22S.Nowak:Metodologiabadańspołecznych.Warszawa:WNPWN,2011,s.14,23.
