Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tekstoczymś,wyrażanyprzezkogoś”24.Badaczkadostrzega,żepsycholodzy
akcentująprzedewszystkimjejaspektpoznawczyiegzystencjalny,atakże,
żeinteresująsięoninarracjąjakoHspecyficznieludzkązdolnościączykom-
petencjąpolegającąnainterpretowaniudoświadczenia,naprzechowywaniu
gowumyślepodpostaciącałościowej,zintegrowanejstrukturypoznawczej
ujawniającejsięwopowieści25.
NarracjawedługpsychologajerzegoTrzebińskiegojestnatomiastHsposo-
bemrozumieniaświataprzezludzi.Wstrumieniuotaczającychichzdarzeń
iproblemówludziewidząhistorie.[...]Tanaturalnośćformyopowiadania,jako
środkawyrażaniamyśliiprzeżyć,niewynikaznaturysamegoprocesuko-
munikacji,leczjestefektemnarracyjnegosposobupojmowaniaświata,który
zkoleiwynikaznarracyjnejstrukturyludzkiejwiedzyoświecie”26.
jakzauważabadacz-narracjeHjakoformyrozumieniarzeczywistościpo-
siadająuniwersalną,podstawowąstrukturę:bohaterzokreślonymiintencjami
napotykanatrudności,którewwynikuzdarzeńtoczącychsięwokółzagrożo-
nychcelówzostająbądźniezostająprzezwyciężone”
27
.Psychologdostrzega,że
Hkonkretnenarracjetworzoneprzezumysłjednostkimogąwyrażaćtępodsta-
wowąstrukturęwsposóbmniejlubbardziejpełny,zawszejednaksąjejtrans-
formacją”
28
.Badaczstwierdza,żeHumysłowąbaządlatworzenianarracjisą
najczęściejodpowiednieschematy”-nazywajeHschemataminarracyjnymi”
29
.
Trzebińskizauważa,żeschematnarracyjnyjakostrukturareprezentującarze-
czywistośćjestdramaturgicznymmodelemokreślonejsferyświata,takiejjak
życierodzinne,koleżeńskie,sąsiedzkie,zawodoweczypolityczne-schemat
narracyjnymodelujekolejno:Hbohaterówhistoriidziejącychsięwdanejsfe-
rze;ichwartości,czylipozytywneinegatywnedlabohaterówstanytejsfery
świata,równieżstanyhipotetyczne.Ponadtoschematnarracyjnymożewprost
modelowaćrepertuarygłównychintencjitychbohateróworaztowarzyszące
implanyrealizacji;możliwekomplikacjeczekającebohaterówwmomencie
realizacjiintencjiiplanów;uwarunkowaniaiszanseprzezwyciężeniatrud-
nościirealizacjiintencji”30.
18
24
M.Straś-Romanowska,Psychologiawobecmałychiwielkichnarracji,[w:]Psychologiama-
łychiwielkichnarracji,red.M.Straś-Romanowska,B.Bartosz,M.Żurko,Warszawa2010,s.21za:
D.L.Polkinghorne,Narrativeconfgurationinqualitativeanalysis,[w:]Life,historyandNarrative,
red.R.Wisniewski,j.A.Haich,London2003.
25
Tamże,s.22.
26
j.Trzebiński,Narracyjnekonstruowanierzeczywistości,[w:]Narracjajakosposóbrozumienia
świata,red.tenże,Gdańsk2002,s.17.
27
Tamże,s.22.
28Tamże.
29Tamże,s.23.
30Tamże.
