Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1
Wybraneaspektybadańnarracji
(auto)biograficznych
Wkontekściezagadnieńpodejmowanychwpracykoniecznejestzdefinio-
waniekluczowychterminów,doktórychnależyzaklasyfikowaćm.in.takie
pojęciajak:tekst,narracja,tekstnarracyjnyczyautobiografia.Tekstwobrębie
niniejszejrozprawyrozumianybędziezgodniezdefinicją,którąproponuje
MiekeBalweWprowadzeniudoteoriinarracji,jakoskończonaiuporządko-
wanacałośćskładającasięzeznaków.Tekstamizatem,Hzarównojednostki
językowe,takiejaksłowaczyzdania,jakiinneznaki,takiejakujęciaisekwen-
cjewfilmie,lubpunkty,linieiplamywmalarstwie”19.
NarracjawedługSłownikajęzykapolskiego,podredakcjąWitoldaDoro-
szewskiegodefiniowanajestjakoHsposóblubczynnośćopowiadania;opowia-
danie(dziśzwyklejakoskładnikutworuliterackiego):jesttorodzajliteracki,
wymagający,jeżeliniemanużyć,niesłychanejswobodyilekkościnarracji”20.
WSłownikuPWNodnaleźćmożnadwiedefinicjetegopojęcia-popierwsze
narracjęokreślasięjakoHsposóbwypowiedziwutworzeepickim,mającyna
celuprzedstawieniezdarzeńwokreślonymporządkuczasowym”,podrugie
traktujesiętożsamozopowiadaniem21.
NapłaszczyźnieteoriiliteraturynarracjędefiniujesięjakoHwypowiedź
monologowąprezentującąciągzdarzeńuszeregowanychwjakimśporządku
czasowym,powiązanychzpostaciamiwnichuczestniczącymiorazześrodo-
wiskiem,wktórymsięrozgrywają”22.AdamKulawikwkontekścierozmaitych
zagadnieńepikiwpracyPoetyka.Wstępdoteoriidziełaliterackiegookreśla
narracjęjakoHjęzykowe,awięckomunikacyjneczynnościnarratora.Czyn-
nościtepolegająnaformowaniuwypowiedziocharakterzemonologowym,
wktórejzrelacjonowanyzostajeograniczonyczasowociągzdarzeń,przed-
stawioneuczestniczącewnichpostaci,traktowanejakoichsprawcybądź
uczestnicy,atakżetłozdarzeńiśrodowiskodziałającychpostaci”23.
Wnaukachspołecznychzkolei,jakzauważaMariaStraś-Romanowska,
podpojęciemnarracjirozumiesięnajogólniejHkażdąintencjonalnąwypowiedź,
19
M.Bal,Narratologia.Wprowadzeniedoteoriinarracji,tł.E.Kraskowska,E.Rajewska,Kraków
2012,s.3.
20Hasło:narracja,[w:]Słownikjęzykapolskiego,red.W.Doroszewski,www.sjp.pwn.pl/doroszew-
ski/narracja;5456024.html[dostęp:10.02.2016].
21
Hasło:narracja[w:]SłownikjęzykapolskiegoPWN,www.sjp.pwn.pl/szukaj/narracja.html[do-
stęp:10.02.2016].
22
j.Sławiński,narracja,[w:]Słownikterminówliterackich,red.M.Głowińskiiin.,Wrocław1989,
s.303.
23
A.Kulawik,Poetyka.Wstępdoteoriidziełaliterackiego,Kraków1997,s.327.
17