Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
EwaGruszczyńska
Wadątegosupermemujestgłównieto,żeprzyjmujączapunktwyjścia
jedenszczególnytypprzekładu,tj.przekładdosłowny,sytuujesięgona
jednymkońcudwubiegunowejskali.Przekładoznawcyniestosujątunie-
stetyocenyskalarnej,tj.nieanalizują,wjakimstopniudanyprzekładjest
dosłownylubwolny,nadającmujedynieocenyskrajne.
Supermemmającypostaćtwierdzenia,żekażdepisaniejesttłumacze-
niempodkreślanieto,żetłumaczenieniejestmożliwe,leczwprostprze-
ciwnie,żejestmożliwe.Zgodnieznimtłumaczenieniejestniczyminnym
jakpewnąformąpisania,araczej„pisaniananowo”.Twierdzenie,żekaż-
depisaniejesttłumaczeniem,jestgłębokozakotwiczonewpostmoderni-
stycznympodejściudoproblemuintertekstualności,włączniezBenjami-
nem(1989)iDerridą(1985).Podstawowymargumentemtakiego
podejściajestto,żeniematekstóworyginalnych,wszystkiesątworami
pochodnymi.Autorzynietworząswoichwłasnychtekstów,leczzapoży-
czająpewneelementyodinnychiłącząjewnowecałości.Naszesłowa
niesąnasze:użytoichjużwcześniejinaszeichużyciezostałozdetermi-
nowanewłaśnieprzezwszystkiepoprzednieużyciawwykonaniuinnych
ludzi.Niemaoryginałów.Wszystko,coumiemyrobić,totłumaczyć(por.
Chesterman,1997,s.14orazGentzler,1993).Tenostatniwymieniony
przezChestermanasupermemstoiwwyraźnejopozycjidomemunieprze-
kładalności:
Itrepresentsthebeliefthatnotonlyistranslationpossiblebutthatitisinprinci-
plenotsoverydifferentfromotherkindsoflanguageuse
7
(Chesterman1997,s.14).
Podsumowując,możnastwierdzić,żeostatnizwymienionychprzez
A.Chestermanasupermemówprzekładuukazujewnowymświetlecztery
pozostałe.Rozpatrywanieprzekładujakoprocesu,jakteżjakoproduktu
bezrelatywizowanianaprzykładpojęciaekwiwalencjiczynieprzekładalno-
ściwydajesięnadużyciem.Najwyraźniejprzejawiasiętoprzytłumaczeniu
poezjibądźprzyanalizowaniujejprzekładów.
Wrozważaniachnatemattłumaczeniapoezjiczęstopowtarzasiękla-
sycznetwierdzenie,żepoezjajestnieprzetłumaczalna,awięcmamydo
czynieniazmememnieprzekładalnościzwiązanymzmememekwiwalencji,
którawtłumaczeniupoezjiniemożebyćzewzględówoczywistychosią-
gnięta.Jednaktowłaśniepoezjastanowiodniepamiętnychczasówgłów-
7
Jestwyrazemprzekonania,żetłumaczenienietylejestmożliwe,ilewzasadzieniewieleróż-
nisięodkażdegoinnegoużyciajęzyka(tłum.E.G.).
