Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jakrzekakrasowa
substancjajestzbudowanazatomów,alegdysięrozpada,atomywra-
cajądoswegoswobodnegostanuiodfruwają,niewidzialneinieznisz-
czalne,zmienneiniepodzielne.Niemapotrzebyprzywoływaćbogów,
ani-przybliższymspojrzeniu-nawetludzi,abywyjaśnićciągzdarzeń.
Jeślizredukowaćwszystkodoatomów,to,cowydajesięchaotycznymi
ruchami,jestwrzeczywistościścisłymdeterminizmem,wktórymprzy-
szłośćjestpoprostuograniczonaprzezrównaniaruchuiustaloneraz
nazawszeprędkościipołożeniazajmowaneprzezwszystkiecząstki
wdanymmomencie.Tooczyszczapolezkaprysówiokrucieństwabo-
gówiotwieradrzwidofilozofii,równieobojętnejnapragnieniaiaspi-
racjeludzi,którychostatecznymcelemjesteliminacjabóluistrachu
przedśmiercią.Niekwestionowanymmistrzemtejfilozoficznejdoktry-
nybyłEpikur,którypoznałnaukęoatomachzpracgreckichfilozofów
DemokrytaiLeukusa.JaknaironięLukrecjuszpopełniłsamobójstwo
powypiciunapojumiłosnego,którydoprowadziłgodoszaleństwa.
JAKRZEKAKRASOWA
PomimosugestywnychstrofLukrecjuszaatomistycznahipotezamaterii
musiałapoczekaćprawiedwatysiącelat,abyznaleźćsolidnenaukowe
potwierdzenie.Zwycięstwotonieprzyszłołatwo,byłowynikiemkilku
zwrotówinagłychzmian,zostałoteżnaznaczonegorzkimikontrower-
sjamiakademickimi.WzasadzieideeDemokrytawkrótcepopadły
wzapomnienie,wprzeciwieństwiedomyśliPlatonaiArystotelesa,którzy
krytykowalibrakpodstawowejzasadyzdolnejdowyjaśnienianieprze-
mijającegoprzepływuzjawisknaturalnych.Światniemógłbyćchaotycz-
ny,twierdziłArystoteles,gdyżewolucjażycia,będącegotakskompliko-
wanymprocesem,niemogłabyćwynikiemprostejprzypadkowej
kombinacjiatomów.Tostanowiskozostałoprzyjętewśredniowiecznej
scholastyceiprzezojcówKościoła,którzyskrupulatnieodrzucaliatomi-
stycznekoncepcjematerii,gdyżwidzieliwnichokropnezarazkiate-
izmu.PonadtozajętawpełniproblememdowodzeniaistnieniaBoga
25
