Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
zero
Możnabyłobyjednakwykorzystaćzerojeszczelepiej.Jeśliznajdziemysię
wNowymJorkuna5.aleiiwstąpimydoEmpireStateBuilding,znaj-
dziemysięwewspaniałymholuwejściowymnapiętrzenumer1(anie0).
Takanumeracjaodwołujesiędoroliporządkowej,jakąmająliczby.1ozna-
czaupierwsze”,2udrugie”itakdalej,doliczby102oznaczającejusto
drugie”.WEuropieposługujemysiępojęciempiętranumer0,choćtaka
numeracjajestwłaściwienieużywana(mówimyraczejoparterze).
Matematykanieporadziłabysobiebezzera.Znajdujesięonowsamym
centrummatematycznychpojęć,dziękiktórymfunkcjonująsystemylicz-
bowe,algebraigeometria.Naosiliczbowej0oddzielaliczbydodatnieod
ujemnych,zajmujewięcpozycjęuprzywilejowaną.Wsystemiedziesięt-
nymzerosłużyjakoznacznikmiejsca,dziękiczemumożemyoperować
liczbamizarównobardzodużymi,jakimikroskopijniemałymi.
Przezminionestulecialudzkośćzaakceptowałazeroinauczyłasięjeuży-
wać;okazałosię,żejestonojednymznajwiększychwynalazkówczło-
wieka.XIX-wiecznymatematykamerykańskiG.B.Halsted,parafrazując
fragmentzeSnunocyletniejWilliamaSzekspira,opisałzerojakomotor
postępu,któryuzwiewnenicościprzyszpilanazwądomiejscawprzestrze-
ni,doobrazu,symbolu,leczimocnadajeużyteczną,hinduskiejbędąc
cechąrasy,zktórejbytwywodzi”*.
Zeromusiałowydawaćsiędziwne,gdyjewprowadzano.Cóż,matema-
tycymajązwyczajprzywiązywaniasiędodziwnychpojęć,jeślitezcza-
semokazująsięużyteczne.Współczesnyodpowiednikzeramożnaodna-
leźćwteoriizbiorów,wktórejprzezzbiórrozumiesiękolekcję,mnogość
elementów.Wtejteoriisymboloznaczazbiórbezżadnegoelementu,
takzwanyzbiórpusty.Jesttorzeczywiściedziwnepojęcie,alejednak
niezbędne-podobniejakzero.
*WykorzystanofragmentSnunocyletniejwtłumaczeniuStanisławaBarańczaka(Wyd.Znak,2008)
(przyp.tłum.)
TEORIAWPIGUŁCE:
Nictodopierocoś