Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
LUZERNECOUNTY
HrabstwoLuzernewpółnocno-wschodniejPensylwaniistanowiłowXIXiXXwie-
kuserceokręguwydobyciaantracytu(najbardziejenergetycznejodmianywęglaka-
miennego).LuzerneCountyprzecinarzekaSusquehanna,meandrycznietoczącaswe
wodypomiędzywzgórzamiregionu.Pejzażjesttugórzysty,ukształtowany-mówili
niektórzy-nawetdramatycznie,nieregularny.Dolinyrozdzielająniewysokiełańcu-
chywzgórz.Uichpodnóży,rozrzuconewokółrzekiciekówwodnych,pojawiłysię
wXVIIIwiekufarmy,założoneprzezbiałychimigrantówiichpotomków,handlo-
weitargoweosady,przysiółki.WszystkotoprzeobraziłosiędramatyczniewXIX
wieku,gdywszybkimtempieobszarstałsięprzemysłowy,górniczy,cozmieniło
spokojnedotądrolniczeosadyitereny.
nNiecałepięćdziesiątmilodrzekiDelaware,tworzącejwschodniągranicęstanu[Pensyl-
wanii],rozpoczynasięzagłębietwardegowęgla.Dolinaciągniesiędwudziestomilowym
pasemodWilkes-BarredoScranton.Tukopiąwęgieltwardy,używanydoogrzewania
mieszkań,gdyżdajeelte[sic?]sadzycowęgielmiękkiidlategojestteżznaczniedroższy”
-pisałwlatachtrzydziestychXXwiekuodwiedzającyAmerykęks.Iciek.Dalej
roztaczałobrazniemalidylliczny.
nDoWilkesBarreprowadziwspaniaładrogat.zw.»SullivanTrail«(ł)Spuszczamsię
długąserpentynąwdół,kumiastuWilkesBarre.Oczomprzedstawiasięmiływidok.Na
zboczachwzgórzścieląsięlicznedomkiimałeosadygórnicze»patch«zwane.Wśród
nichstercząszybyizabudowaniakopalń.Olbrzymienasypyczarnegowęglaświadczą
omrówczejpracynaszychpolskichgórników.Tuiówdziestrzelająkuniebuwieżekoś-
cielnezpozłacanemikrzyżami.Widać,żetoludnietylkopracowity,alebogobojny”.
Aprzecież,gdypisałtesłowa,byłtoregionjednegoznajwiększychzagłębi
wydobywczychAmeryki,niemalikonaamerykańskiegokapitalizmutegoczasu,ze
wszystkimikonsekwencjamitegofaktu1.
POCZĄTKI
WXVIIinapoczątkuXVIIIwiekubyłtoobszarbardzotrudnodostępny,poprostu
dziki,obrośniętylasami,pełnymizwierzynyiptactwa.Żywiłosięnimikilkaindiań-
1
S.A.Iciek,SamochodemprzezStanyZjednoczone,MiejscePiastoweTow.św.MichałaArchanio-
ła,1934,t.1,s.30.
