Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
VI
Wstęp
Edycjazawieragłówniepublicznedokumenty,związanezrządamina
żmudzi.Coprawdawydawcyzdecydowalisięumieścićwpublikacjikil-
kaprzywilejównadanychposzczególnymosobom,jednakichtreśćma
wyraźnycharakterpubliczny,aprzedewszystkimukazujespecyfikętejli-
tewskiejprowincji.Odnosisiębowiemdourzędówfunkcjonującychjedy-
nienażmudzibądźdosposobuichnadawaniaprzezhospodara.Ponadto
wzbiorzezostałozamieszczonychkilkalistów,wktórychm.in.możnazna-
leźćinformacjeukazująceprzebiegelekcjiinominacjinastarostwożmudz-
kielubprzedstawiającesytuacjęwyznaniowąwtejkrainie.Częśćznichzo-
stałaopublikowanajedyniewefragmentach,gdyżpozostałeichpartienie
dotycząsprawżmudzkich.Głównytrzondokumentówzamieszczonych
wpublikacjimożnauznaćwszakżezaźródładohistoriiżmudzkiegopar-
lamentaryzmu.Ukazująonezasadniczorozwójtradycjikomunikacjipo-
litycznejmiędzyregionemacentrumpaństwa(WielkimKsięciemLitew-
skimimiejscowymiurzędnikamiorazstanemszlacheckim).zprowincji
dokancelariiwielkiegoksięciabyływysyłaneskargi,prośby,uchwałyzgro-
madzeńszlacheckich.zkoleizkancelariiwielkoksiążęcejnażmudźtra-
fiałyróżnenakazy,przywilejedlamianowanychurzędników,regulaminy
dotyczącezarządzania,wyrokisąduksiążęcegoetc.Większośćtychdoku-
mentówmaistotneznaczenie,gdyżichwymierneskutkiwywarłyokreślony
wpływnazarządzanieprowincją,atakżenajejżyciespołeczno-polityczne.
zbiórzawierateżzachowaneinstrukcjesejmikowezterenużmudziiinne
dokumentywiążącesięzfunkcjonowaniemtutejszychsejmików.Włączo-
nodoniegowszystkieznanewydawcominstrukcjesejmikużmudzkiego
zokresudo1648r.
zewzględunapublicznycharakterwiększościzamieszczonychdoku-
mentówichodpisyczęstomożnaodnaleźćwmetryceLitewskiej.Ponieważ
historycyoddawnainteresująsiętymzbioremźródeł,znacznaczęśćdoku-
mentów,zwłaszczasporządzonychprzedzawarciemuniilubelskiej(1569r.),
byławielokrotnieogłaszana.Wydawcyzdecydowalioponownymichdru-
ku,abyprezentowanaedycjamogłapełnićfunkcjęsumarycznegozbioru
najważniejszychźródełdohistoriiżmudzi,coumożliwihistorykomkorzy-
stanieznichbezkoniecznościposzukiwańwróżnych,częstoniezawszeła-
twodostępnych,publikacjach.Niemniejnależypodkreślić,żeokoło⅔do-
kumentówjestpublikowaneporazpierwszy.
