Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Ziemiąipieniędzmi
terpretowanianiezależnościszkółwyższych.PracaWhiteheadapomimoogromnego
wysiłkuwłożonegoprzezautorawprzeszukiwanielicznycharchiwówmajednak
istotnewady,wynikająceprzedewszystkimztego,żeniejestonzainteresowanypo-
kazaniemdziałańwobecuczelnijakoelementustanowejpolityki.Dlategowielokrot-
niewteścieksiążkipadająstwierdzeniatypu:„stanpodjąłdecyzję”,abezwyjaśnie-
nia,czychodziodecyzjęlegislaturyczygubernatora,czywspólnądecyzjęwładzy
wykonawczejiustawodawczej,trudnozrozumiećwagęprzyjętychrozstrzygnięć.
Toczonewstanowychparlamentachdyskusjeniejednokrotniesąstreszczanewjed-
nymzdaniudowodzitorozpowszechnionegozwłaszczawlatach70.minionego
wiekupodejściaamerykańskichhistoryków,dlaktórychważniejszebyłyrezultaty
prowadzonychpolitykprzezstany,niżsamsposóbkształtowaniapolityki25.
Drugimbardzoważnymautorem,któryopisywałpoczątkiistnieniaamerykań-
skichuczelniwkontekściezmieniającychsięregulacjiprawnychorazkolonialnej,
apotemstanowejpolityki,jestJurgenHerbst.TenurodzonywNiemczechhistoryk
powyemigrowaniudoStanówZjednoczonychstałsięjednąznajważniejszychpo-
staciwgroniebadaczydziejówamerykańskiejedukacji.JegoTheHistoryofAme-
ricanEducationz1973rokudodzisiajjestjednymznajbardziejkompetentnych
ikompletnychopracowań.ZzakresuszkolnictwawyższegoksiążkaFromCrisis
toCrisis:AmericanCollegeGovernment,1636–1819wbardzoprecyzyjnysposób
opisujezmianyfunkcjonowaniaamerykańskichuczelniażdomomentuwydania
wyrokuwprocesieDartmouthprzeciwkoWoodwardowi.Okresomówionyprzez
Herbstapokazałkształtowanieszkółwyższychjakosamodzielnychinstytucjimło-
dejamerykańskiejrepublikiprzyuwzględnieniuichkolonialnychkorzeni26.Także
jegomniejszepodwzględemobjętościpracenadalsąwzoremdokładnościbadań
idlategoopracowaniedotyczącepoczątkówpowstawaniakoledżównapodstawie
oNorthwestOrdinancestajesiębardzoważnymźródłemprzyomawianiupoczątków
wykorzystanianadańziemijakosposobuwspieraniaiprzymuszaniadotworzenia
systemupublicznejedukacjiakademickiej27.
Dziełazzakresuteoriiipraktykiamerykańskiejpolitykiwobecszkolnictwawyż-
szegosąszerzejomówionewrozdzialePolitykaauczelniewstronęteorii.Na-
leżyjednakpamiętać,żepowstającewXXiXXIwiekupraceskupiająsięprzede
wszystkimnawspółczesnychproblemach,bostarająsiędoprowadzićdoopracowa-
nianajskuteczniejszychsposobówdziałaniawładzfederalnych,stanowychilokal-
nych.Dlategopublikacjezostatnichdekadczęstopodejmujątakietematy,jakakcja
armatywna,powszechnadostępnośćdoedukacji,edukacjanielegalnychimigran-
tów,sposobynansowanianaukiczymetodykontrolowaniajakościwykształcenia.
WiększośćztychpublikacjiodwołujesiędohistorycznegodoświadczeniaStanów
25J.S.Whitehead,TheSeparationofCollegeandState,Columbia,Dartmouth,Harvard,andYale,
1776–1876,YaleUniversityPress,NewHaven1973;J.S.Whitehead,J.Herbst,HowtoThinkaboutthe
DartmouthCollegeCase[w:]H.S.Wechsler,L.F.Goodchild,op.cit.,s.162–172.
26J.Herbst,FromCrisistoCrisis.AmericanCollegeGovernment,1636–1819,HarvardUniversity
Press,Cambridge1982;idem,TheHistoryofAmericanEducation,AHMPub.Corp.,Northbrook1973.
27J.Herbst,TheDevelopmentofPublicUniversitiesintheOldNorthwest[w:]F.D.Williams(red.),
TheNorthwestOrdinance.EssaysonItsFormulation,Provisions,andLegacy,MichiganStateUniver-
sityPress,EastLansing1988,s.97–127.