Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
инас»8.:от,таксказать,скелетлистка;костиэтогоскелетабылинадлежа-
щеоблеченымускуламиикожею;рассматриваемыйслитературнойточки
зрения,каккоротенькаяпублицистическаястатья,листокбылнениже
обычногоуровнянашихгазетныхпередовицилижурнальныхобозрений,
нетолькотогдашних,ноитеперешних.:нешностьлисткаприличная:поря-
дочнаябумага,отчетливая,яснаяпечать,безукоризненнаякорректура.На
каждомизтехэкземпляров,которыемнепришлосьвидеть,былаоттиснута
синеюкраскоюпечать:посрединепечатиизображеныдверуки,какбыпо-
жимающиеоднадругую;кругомкрупнымибуквамислово«Земляи:оля»9.
:товремяябылстудентомМедико-хирургической(теперешней:оен-
но-медицинской)академии10.Начинаясосени1861года,подпольныелистки
времяотвременипоявлялисьвакадемиивдовольнозначительномколиче-
стве:«Кмолодомупоколению»11,«:еликорусс»12,«Кобразованнымклассам»13,
8Proklamacjawydanaprzezorganizację„ZiemlaiWola”wpierwszychtygodniachpo-
wstaniastyczniowego.AutoremodezwybyłA.Slepcow.Деятелиреволюционногодвижения
вРоссии,т.1,ч.2,kol.377;[online]http://xix-vek.ru/material/item/f00/s00/z0000000/st074.
shtml[dostęp:12.12.2017].
9nZiemlaiWola”–wczesnosocjalistycznaorganizacjakonspiracyjnawywodzącasię
zruchutzw.narodników,działającawRosjiwlatach1861-1864.Inicjatoramijejzałożeniabyli
AleksanderHerceniNikołajCzernyszewski.Celemorganizacjibyłoprzygotowaniechłopskiej
rewolucjiiwyłonieniedemokratycznej(nieklasowej)władzy.Rewolucjamiałaskończyćzsamo-
dzierżawiemidaćchłopomziemię.nZiemlaiWola”utrzymywałakontaktyzpolskimstronni-
ctwemczerwonych.2grudnia1862r.jejprzywódcyzawarliukładzpolskimKomitetemCentral-
nymNarodowymwsprawiewspólnejakcjiprzeciwcaratowi.W1863r.organizacja,zgodnieze
swymiplanami,miałazorganizowaćpowstaniechłopskiewspólniezpolskimirewolucjonistami.
Niestety,Polacywywołalipowstaniejużwstyczniu.Uniemożliwiłotokoordynacjędziałań,agdy
carnaziemiachrosyjskichuwolniłchłopówodpoddaństwa,tymsamymzniweczyłplanywywo-
łaniapowstaniachłopskiego.Wierzącwkontynuacjęreformzaczętychprzezcara,zdziałalności
worganizacjizrezygnowaliczłonkowieobardziejumiarkowanychpoglądach.Wszystkieteoko-
licznościsprawiły,żezpoczątkiem1864r.pierwszanZiemlaiWola”zakończyłaswądziałalność.
10Wyższaszkołamedyczna,utworzonawSanktPetersburguw1786r.(pierwotniepod
nazwąGłównaSzkołaLekarska).Od1799r.–AkademiaMedyko-Chirurgiczna.W1881r.
zmieniononazwęnaAkademiaWojskowo-Medyczna.ObecnieAkademiaWojenno-Medyczna
im.Kirowa.
11ProklamacjaautorstwaNikołajaSzełgunowaiMichaiłaMichajłowa,wydrukowana
wLondyniew1861r.Nawoływanowniejdolikwidacjisamodzierżawia,policjiikarcielesnych,
nacjonalizacjiziemiorazjawnościprocesówsądowych.Autorzyzachęcalidoagitacjiwśród
chłopówiwszeregacharmii.
12NajprawdopodobniejchodziotrzynumerynielegalnejgazetynWielikoruss”,któreuka-
załysięjesienią1861r.,aostatni–czwartynumer–napoczątku1863r.Wszystkienumery
przedrukowanopotemw„Kołokole”.
13Proklamacjawydrukowanaw„Kołokole”30sierpnia1862r.JejautorembyłŁongin
Pantielejew.
