Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
Wmarcu1870r.zwolnionyzostałzkatorgiiskierowanynaosiedleniena
terenieguberniirkuckiej.Pracowałjakobuchalterwprzedsiębiorstwachpry-
watnychiurzędnikgminny.W1887r.uwolnionogospodnadzorupolicyjnego,
apięćlatpóźniejzezwolonomunapowrótdoeuropejskiejczęścipaństwa.Po
powrociezSyberiizamieszkałwPetersburgu,gdzierównieżbyłbuchalterem2.
WstolicyRosjidoczekał1917r.irosyjskichrewolucji.Nowawładzaniedo-
ceniłajednakzasługstaregorewolucjonistyizesłańca.Zmarłwmaju1918r.,
aprzyczynąśmierci–wedługniektórychrelacji–byłowygłodzenie3.
SwojeobszernewspomnieniazpobytunaSyberiiStachiewiczspisałwdwóch
częściachwlatach1908-1912.Wczęścipierwszej,zatytułowanej„Wśródprze-
stępcówpolitycznych”(„Средиполитическихпреступников”)opisałswoje
losyodmomentuaresztowaniadokońcakarykatorgi,czylidowiosny1870r.4
Częśćdruga,zatytułowana„Wniedźwiedzichzakątkach”(„Вмедвежьих
углах”),obejmujelata1870-1876.Stachiewiczopisujewniejpierwszelataswo-
jegopobytunaSyberiipozwolnieniuzkatorgi5.
Publikacjidoczekałysiędotądjedynieniewielkiefragmentywspomnień
Stachiewicza.Dwapoczątkowerozdziałypierwszejczęści(dotyczącepobytu
wTwierdzyPietropawłowskiejitobolskimwięzieniu)opublikowanonałamach
pisma„Byłoje”6.Znotateknarękopisiewynika,żedodrukunałamachtego
pismaszykowanokolejnefragmentytekstu,jednakznieznanychpowodówre-
dakcjazrezygnowałaztego.Podkonieclat50.XXw.opublikowanorównież
obszernyrozdziałpierwszejczęścipamiętników,poświęconyspotkaniuautora
zNikołajemCzernyszewskim7.
2ДеятелиреволюционногодвижениявРоссии.Биобиблиографическийсловарь:Oт
предшественниковдекабристовдопаденияцаризма,ред.:л.:иленский-Сибиряков,
Ф.Я.Кон,А.А.Шилов[идр.],т.1,Oтпредшественниковдекабристовдоконца„На-
роднойволи”,ч.2,Шестидесятыегоды,сост.А.А.Шилов,М.Г
.Карнаухова,Москва
1928,kol.389.
3[online]https://ru.rodovid.org/wk/%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%B8%D1%81%D
1%8C:632285[dostęp:11.04.2018].
4РГАЛИ.Ф.1337.Оп.1.Ед.хр.243,505s.Archiwumnieudostępniaoryginałurękopi-
su,jednakzmikrofilmumożnawywnioskować,żerękopismakształtbrulionu,wktórymnu-
merowanesąstrony,aniekarty.Numerystronnaniósłsamautor,paginacjiarchiwalnejbrak.
5РГАЛИ.Ф.1337.Оп.1.Ед.хр.244,785s.
6С.Г
.Стахевич,Средиполитическихпреступников,nБылое”1923,т.21,s.63-86;
С.Г
.Стахевич,Воспоминания.ВТобольскойтюрьме,nБылое”1923,т.22,s.112-134.
7С.Г
.Стахевич,Средиполитическихпреступников[предисл.,подгот.текста
икоммент.Т.И.Усакиной],в:Н.Г
.Чернышевскийввоспоминанияхсовременников,т.2,
Саратов1959,s.52-116.
