Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Kiedypróbujęsobieodpowiedziećnapytanie:kimjestdlamnieMiłosz-
pisarzprzecieżniezwyklebogatyiróżnorodny,oplatającykażdytematsiecią
napięćiantynomii,łączącyskrywanąrozpaczzusilnieodbudowywanąna-
dzieją,twórcaewoluującychpoetykiwciążpowracającychobrazów,docho-
dzędowniosku,żejestonprzedewszystkimpoetąreligijnymalbo-lepiej,
dokładniej-poetąreligijnegopragnienia,podszytegorozpacząiwątpieniem.
Jestteżjednymznajciekawszychinajważniejszychmyślicieliwkulturzepol-
skiejXXwieku,zuporemprzekonującym,żebeznamysłunadnajważniej-
szymi,arównocześnienajbardziejpodstawowymikwestiamimetafizycznymi,
takimijakbyt,czas,zło,śmierć,miłość
1,niezdołamyocalićofiarowanego
namdaruczłowieczeństwa,atakżeotwartościnarównieważnydarpoza-
ludzkiegoświata,któryniegdyśBógustamiAdama,nadającegoimionastwo-
rzeniomirzeczom,powołałdoistnienia.Jest,wreszcie,zwyboru(obarczo-
negoświadomościądobrowolnieprzyjętejnasiebieodpowiedzialności)trady-
cyjnymreformatorempolskiegoiświatowegogospodarstwapoezji,któremu
marzysięodwróceniezwycięskichtendencjilirykinowoczesnej.Stróżem
pojemnychformliryki,nietylkoprzekonanymozasadności,aleiufającym
wmożliwośćprzywróceniasztucesłowaroliakuszerawyobrażeńreligijnych
-obrazów,którychliryka,jeśliniechcestaćsięzlaicyzowanymsurogatem
sacrum,niepowinnazastępowaćprzeglądającymisięwsobiefrazami
isłowami.Wyobrażeń,którejednak-poprzezpamięćofundującymjeuabso-
lutnympunkcieodniesienia”
2-ukazywaćmożeimusiwichantropologicz-
nymwymiarze,takznamiennymdlamodernistycznejmyśliiestetyki.
---
---
---
---
---
---
1BarbaraSkargapowtarzazaLeszkiemKołakowskim,żedotychpięciupojęćredukujesię
całametafizyka.Zob.eadem,Kwintetmetafizyczny,Kraków2005,s.5.
2Cz.Miłosz,Traktatteologiczny,w:idem,Wierszewszystkie,Kraków2011,s.1257.Dalsze
cytatyzwierszyMiłoszaprzytaczamzatymźródłem,podającwnawiasietytułwiersza,skrót
nazwytomuoraznumerstrony.Nazwytomówoznaczamnastępującymiskrótami:PCZ-
Poematoczasiezastygłym,TZ-Trzyzimy,O-Ocalenie,ŚD-Światłodzienne,TP-Traktat
poetycki,KP-KrólPopieliinnewiersze,GZ-Guciozaczarowany,MBI-Miastobezimienia,
7