Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełBiałynicki-Birula
łuochronyzdrowiawwydatkachpublicznych.
blicznego,jakirealizowanegomodeluochrony
Coistotne,wzrostówwdużymstopniupostę-
zdrowiawdanymkraju.
powałniezależnieodwielkościsektorapublicz-
Rozpatrujączagadnieniewzrostuwydatków
negowposzczególnychkrajach.
zdrowotnychwkrajachrozwiniętych,niemożna
WrazzewzrostemudziałuwPKBodpowied-
pominąćrozważańnadprzyczynamitegoproce-
niorosłytakżewydatkizdrowotnewujęciuper
su.Mimobrakuzgodycodosamegoznaczenia
capita.W2005r.przekroczyłyonekwotę6,4tys.
iwagiposzczególnychczynników,powszech-
USDwStanachZjednoczonychi5,9tys.USD
niewtymkontekściewskazujesięnanastępu-
wNorwegiiorazSzwajcarii.Należywskazać
jąceprzyczyny:procesydemograficzne,wzrost
nadużeróżnicezachodzącemiędzyposzcze-
kosztówopieki,ekonomiczneimplikacjewy-
gólnymikrajamiodnośniedotegowskaźnika.
mianywynikającezcechusługzdrowotnych
Krajebiedniejszecechowałwyraźnieniższypo-
orazkształtprzyjętychrozwiązańsystemowych
ziomwydatków,wgranicachdo1tys.USD(np.
wochroniezdrowia.
Meksyk,Polska,Słowacja,Czechy).
Wanalizieprzyczynwzrostuwydatkównie
Wanalizowanychkrajachwystępująistot-
sposóbpominąćczynnikówkształtującychpo-
nedysproporcje,jeślichodziostrukturęźródeł
pytnausługizdrowotne(tzw.pozacenowede-
finansowaniawydatkówzdrowotnych.Zwyłą-
terminantypopytu).Wszczególnościnależyza-
czeniemStanówZjednoczonych,GrecjiiMek-
liczyćdonichuwarunkowaniawzakresiezmian
syku(zniecoponad40%publicznychśrodków),
wstrukturach:demograficznejorazspołecznej.
wewszystkichpozostałychpaństwachzdecydo-
Wydatkinaopiekęmedycznąrosną,przybywa
waniedominujepublicznefinansowaniewydat-
bowiemludziwpodeszłymwiekustanowiących
kówzdrowotnych.W2005r.wkrajachOECD
głównychjejbeneficjentów.Wzwiązkuztym
źródłapublicznedawałyprzeciętnie72%cało-
podawanesątakżeargumentynaturypolitycz-
ściśrodkówwochroniezdrowia.Wskaźnikten
nej–wzrostwydatkówpublicznychmabyćre-
utrzymywałsięnapodobnympoziomiewokre-
zultatemświadomejpolitykiwładzpublicznych,
sieostatnichdekad.Wkrajachnajbardziejroz-
prowadzonejwcelu„kupowania”pokojuipo-
winiętychudziałśrodkówpublicznychnierzad-
parciaspołecznegoulicznejrzeszyosóbstar-
koprzekraczałpoziom80%.Tytułemprzykładu
szych.Takżezmianystrukturyspołecznej(okre-
możnawskazać:WielkąBrytanię(87%)iSzwe-
ślonejliczbąosóbodanympoziomiedochodów,
cję(85%).Wbiedniejszychpaństwach(Meksyk,
wykształceniu,wykonywanymzawodzie,struk-
Hiszpania),zpoczątkowympoziomemwyraź-
turzewiekowejimiejscuzamieszkania)summa
nieniższymodprzeciętnego,wostatnichdeka-
summarumprowadząnietylkodowzrostuwo-
dachmożnaodnotowaćsystematycznywzrost
lumenupopytunausługizdrowotne,lecztakże
udziałupublicznegofinansowaniaopiekizdro-
istotnychzmianjakościowych.
wotnej.Natomiastprzeciwstawnatendencjaza-
Niewątpliwiewzrostwydatkówzdrowotnych,
chodziławgrupiekrajówEuropyŚrodkowej,
zarównocałkowitych,jakitychpochodzących
gdziewostatnichlatachnastąpiłspadektrady-
zeźródełpublicznych,powodowanyjestprzez
cyjniewysokiegoudziałuśrodkówpublicznych
szybkiwzrostkosztówopiekimedycznej(cost
dopoziomuniecoponiżejprzeciętnejobliczo-
disease).Istotneznaczeniewtymwzględziema
nejdlaOECD(np.wPolscewyniósłon69%,na
procesopracowywaniaorazupowszechniania
Węgrzech70%).
nowoczesnych,zregułycorazdroższychtech-
Wysokiudziałśrodkówpublicznychwfinan-
nologiimedycznychimedykamentów.Ponadto
sowaniuochronyzdrowiaświadczyotym,że
częstoprzyczynwzrostukosztówopiekizdro-
większośćkrajówgospodarczorozwiniętychpo-
wotnejupatrujesięwrelatywnieniskiejpro-
wszechnierealizujezasadęsolidarnościspołecz-
duktywnościzasobów,zracjidominacjisłabo
nej,stosującrozwiązaniazapewniająceobywate-
„oprzyrządowanej”pracyludzkiej3.
lomdostępdoopiekizdrowotnej.Zwracauwagę
fakt,żewcorazwiększymstopniuwydatkizdro-
3Tezaoniższejniżprzeciętnaproduktywnościzaso-
wotnemającharaktersztywny,cooznacza,żesą
bówludzkichwopiecemedycznejniewydajesięjednak
niezależnezarównoodwielkościsektorapu-
możliwadoobronywświetledokonującegosięwopie-
8
