Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wliteraturzeprzedmiotu68pokazały,żezwykleprocesinterna-
cjonalizacjikończyłsięnajednymsposobieczyteżetapiezaist-
nienianarynkuzagranicznym,natomiastpodejmowanymidecy-
zjamiirozwojemtegoprocesurządziłczęstoprzypadekbądźteż
osobisteznajomościikontakty.Wwynikuprzeprowadzonychba-
dańempirycznychJ.JohansoniJ.-E.Vahlnezaproponowalicztery
podstawoweetapyinternacjonalizacjiwmodeluszwedzkim:
ünieformalnawspółpracanarynkachzagranicznychzagentem
wzakresiesprzedażyproduktów;
ünawiązanieformalnejumowyzagentemreprezentującymfirmę
zagranicą;
üzałożeniewłasnegobiurasprzedażyimagazynutowarów
zagranicą;
üuruchomienieprodukcjizagranicą69.
Ztakichetapówskładasięogólnyschematprocesuinterna-
cjonalizacji,aleczęstowyjściepozagranicewłasnegokrajunie
oznaczaprzejściaprzezwszystkieetapy.Internacjonalizacja
firmywedługmodeluszwedzkiegowiążesięzwyklezpozyski-
waniemszczegółowejwiedzyodanymrynkuzagranicznym
wsposóbpowolny,alesystematyczny(sekwencyjny).J.Czupiał
zauważa,żewporównaniuzmodelemamerykańskimznacz-
niewcześniejrozpoczynasięprocesinternacjonalizacjiprzed-
siębiorstwnzpunktuwidzeniatechnicznejihandlowejdojrza-
łościproduktu”70,większąrolęodgrywajątutakżepowiązania
68
J.Johanson,J.E.Vahlne,BuildingaModeloftheFirmInternatio-
nalisation,[w:]A.Blomstermo,D.DeoSharma(eds.),Learningin
theInternationalisationProcessofFirms,MPGBooksLtd.,Bod-
min,Cornwall2003,s.5-15;J.Johanson,P.F.Wiedersheim,me
Internationalisation
69
OpracowaniewłasnenapodstawieJ.Johanson,J.E.Vahlne,Buil-
dingaModel…,s.5-14.
70
J.Czupiał,Przedsiębiorstwomiędzynarodowe…,s.26.
28
Procesyinternacjonalizacjiprzedsiębiorstw