Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzeniedoproblematyki
ładuspołecznegoijegozagrożeń
Pojęcie„ładspołeczny”
Problematykaładuspołecznegojestzagadnieniemniezwykleistotnym,
zarównowswoimwymiarzeteoretycznym,jakipraktycznym(Best2006,
s.533–546).Jednocześniejestzagadnieniemkomplementarnymwstosunkudo
szerokiejgamykwestiirozpatrywanychzbiorczopodszyldemUpatologiispołecz-
nej”(Best2004).TerminUładspołeczny”oznaczatakiedziałanialudzkie,które
realizująideałystabilizacji,pracowitości,oszczędności,solidarnościrodzinnej
isąsiedzkiej,porządku,własności.Cechyteniegdyśprzypisywanogłówniespo-
łecznościwiejskiejimałomiasteczkowej,azaprzeczeniemichmiałabyćwłaśnie
Upatologiaspołeczna”(Mills1943,s.165–180).Termintenprzeszedł,jakkażde
nowepojęcie,różnekolejelosu.Krytycznajegoocenazawierałaprzeciwstawienie
siępoglądom,jakobyistniałauniwersalnanormaijakobyistniałoobiektywne
określenieUzdrowia”
,Ubrakupatologii”
.Poddawanowięckrytycenormatywną
koncepcjęspołeczeństwa,oddzielającąstanfaktycznyodstanupostulowanego,
czylito,cojest,odtego,copowinnobyć(Rubington,Weinberg1971).
Uznawanozachore,bądźpatologiczne,tesytuacjeiteosoby,którewykracza-
łypozaprzyjętenormyipozaramyspołecznychoczekiwań.Idącdalej,twierdzo-
no,żegłównąprzyczynęzakłóceńsystemumoralnegostanowiąniepowodzenia
procesusocjalizacji.Zgodnieztąkoncepcjączłowiek,przejawiającyniepożądane
lubniezgodneznormąspołecznązachowania,jestuznawanyzachoregolub
przestępcę.WmiaręupływuczasuterminUpatologiaspołeczna”kształtowałsię
wsamodzielnądyscyplinęwiedzy.Jejrozwojowitowarzyszyłoprzekonanie,że
wielkąrolęwgeneziepatologii,obokcharakterologicznych,indywidualnychcech
jednostki,odgrywaśrodowiskospołeczne.Onobowiemwywierawpływnaoso-
bowość,nareakcjeinazachowaniaczłowieka.Onotakżehamujebądźstymuluje
możliwościprzeciwdziałaniaizapobieganiazjawiskomuznanymzapatologiczne.
Mówiącopowstawaniudyscypliny,niemożnapominąćpróbzobiektywizowania
pojęciaUpatologiaspołeczna”woderwaniuodkontekstukulturowegoihisto-
rycznego.Odmiennepodejścieprezentowałpolskiprzedstawicieltejdyscypliny
