Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Metodystatystyczne
43
1.2.Metodystatystyczne
Metodastatystycznatoswoistysposóbliczbowegobadaniaokreślonegotypu
zbiorowości(Brzeziński1996,s.273).Zewzględunato,żestatystykajestme-
todąbadaniastosowanąwnajrozmaitszychdziedzinachwiedzy,przedmiotem
badaniajestoczywiścieto,czymzajmujesiędanadziedzina,niezaśsamasta-
tystyka.Przedmiotembadaństatystykikryminologicznejsązjawiskapatologii
społecznejujmowanewaspekcierzeczowym,terytorialnymiczasowym.Dane
odnoszącesiędoosóbuzależnionych,sprawcówprzemocywrodzinie,sprawców
zamachówsamobójczych,przestępcówitp.dotycząm.in.płci,wieku,zawodu,
stanucywilnegoirodzinnegoczymiejscazamieszkania.Statystykajesttuśrod-
kiemorientacji,narzędziemkontroliiinstrumentembadawczym.Naprzykład
orientujewzakresiedynamikiuzależnień.Jeżeliokreślonyrodzajuzależnienia,
choćbyodinternetu,wykazujetendencjewzrostu,tonależypodjąćbadaniana-
ukowe,mającenaceluwyjaśnienietegostanurzeczy.Skutecznośćzwalczania
określonychzjawiskpatologicznychjesttakżewymierna.Naprzykładstatystyka
świadczącaozmniejszaniusięnatężeniaprzemocyszkolnejjestwskaźnikiem
izarazemnarzędziemkontroliwłaściwegokierunkudziałaniawychowawców
szkolnych.Tendencjerozwojowezjawiskpatologicznychwróżnychokresach
mogąbyćprzedmiotemnaukowychbadaństatystycznych,astatystykajesttu
niezbędnyminstrumentembadawczym.
Wyciąganiewnioskówdotyczącychnatężeniawystępowaniaróżnychform
patologiispołecznejidokonywaniestosownychporównańwymagaoperowania
współczynnikami.Dlastatystykimedycznejwspółczynnikiemuzależnieńodal-
koholujestliczbaosóbuzależnionychwstosunkudoliczbyludnościmieszkającej
nadanymterenie.Współczynnikdlastatystykisądowejwyrażaliczbęosóbska-
zanychprawomocnymwyrokiemwstosunkudoliczbyludnościodpowiedzialnej
karnie.Współczynnikiobliczonedlazbiorowościoodmiennejstrukturzenie
mogąstanowićpodstawybadańporównawczych.Wwieluprzypadkachzacho-
dzipotrzebastandaryzacjiwspółczynników,np.wceluporównanianasilenia
określonychrodzajówzachowańwposzczególnychmiesiącach.Standaryzacja
współczynników,wtymprzypadkuzwiązanaztym,żeniekażdymiesiącma
30dni,pozwalanapoprawneporównaniezbiorowości(Brzeziński2000,s.355–
387).Zmianywdynamicezachowańpatologicznychmożnapokazaćzapomocą
wskaźników.Przyrostlubspadekwrelacjidookresuwcześniejszegowyrażasię
częstowodsetkach.Punktodniesienia,awięcliczbędotyczącąokresuwcześniej-
szego,oznaczasięjako100.
Podstawąnaukowychbadańzmianwzakresiedynamikizjawiskpatologicz-
nych,np.zamachówsamobójczych,sązwykledłuższeodcinkiczasu(np.3,4,5,
