Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Analogicznymdoufantastycznieniapostmodernizmuprocesem,
przebiegającymjednakżewprzeciwnymkierunku,będziepost-
modernizacjafantastyki,wtrakciektórejtaostatniaprzy-
sposabiapostmodernistycznechwytyikonstrukcjetekstowe.Nowy
typfantastyki,eksperymentującyzformąinierzadkopopisującysię
wirtuozeriąstylu,szybkorozwinąłwariantoniryczny.Cechującasen
dziwność,zniesienieprawlogikiorazbrakdbałościoracjonalneuza-
sadnieniedlaistniejącychwjegoprzestrzenielementówizdarzeń
byłydlaautorówidealnymmateriałemwyjściowym,poddającymsię
stosunkowołatwejtekstowejobróbce.Naturamarzeńsennych,które
zazwyczajskładająsięzróżnychwycinków-coprawdapołączonych
zesobą,lecznieukładającychsięwspójny,sekwencyjnyorazprzy-
czynowo-skutkowyciąg-równieżodpowiadałatechnicefragmenta-
rycznejnarracjiipostmodernistycznymkolażomliterackim.
Modelonirycznywykorzystałjeszczejednąwłaściwośćsnu,
amianowiciespecyficznyjęzyk,jakimtensięposługuje.Stateszaj-
mującysięproblematykąistnieniasnuwtekścieodnosisiędodefi-
nicjiJeana-PaulaRichtera,którynazywasenmimowolnąpoezją14.
Stwierdzenietomożestanowićpunktwyjściadlauzasadniania
obecnościlirycznychelementówwonirycznejfantastycepostmoder-
nistycznej.Poetyckośćmarzeńsennychjestjednakiluzoryczna.Nie
wynikabowiemzrzeczywistejobecnościpoezjiwprzestrzenisnu,
leczzjejjęzykowegoutrwalenianajawie.Niemożliweisurrealistycz-
neobrazymarzeńsennych(choćjaknajbardziejnaturalneiniebu-
dzącezdziwieniapodczassnu)przypróbieichopisuprzekształcają
sięautomatycznieiwłaśniemimowolniewoksymoroniczneimeta-
forycznekonstelacjespotykanewpoezji.Silniezmetaforyzowana
prozaonirycznaczynizatemjęzykjednymzeswoichgłównychna-
rzędziwtworzeniufantastycznychprzestrzeni,ocierającsięniekie-
dyoprozępoetycką.Tym,cojąodtejostatniejzdecydowanieróżni,
jestmożliwośćdwojakiegoodczytaniatekstu.Odbiorcamadoczy-
nieniazdwomapoziomaminarracjiwjednymmiejscu.
Pisarstwopostmodernistyczne-piszeMcHale-starasięwysu-
waćnaplanpierwszyontologicznądwoistośćmetafory,czylito,że
uczestniczyonawdwóchukładachodniesieniaoróżnychstatusach
14B.O.States,DreamingandStorytelling…,s.4.
