Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Wprowadzenie
Korzystającztego,żehistoriaszerokorozumianejsztukinarodowejzostała
jużdośćdobrzeopracowana,zamierzampodjąćpróbęrekonstrukcjiianalizy
wyobrażeńpolskości,jakiefunkcjonowaływtejsztucewokresiemiędzywo-
jennym.Moimpunktemwyjściajestkonkretnymateriałhistoryczny,acelem
-pokazaniemożliwościinterpretacyjnych,którepojawiająsię,kiedyzaczyna-
mypytaćospołeczneuwarunkowaniaiznaczeniasztukinarodowej.Dlatego
rozpocznęodzakreśleniaszerokichramteoretycznych,obejmującychprzede
wszystkimkoncepcjeinarzędziabadawczewypracowanenagrunciesocjologii.
Mamnadzieję,żepomogąonedostrzecwieloaspektoweznaczeniesztukina-
rodowej,znaczniewykraczającepozazakreszainteresowańklasycznejhistorii
sztuki.Ponieważwróżnychobszarachjęzykowychtematykatatraktowana
jestbardzoróżnie-zależnieoddoświadczeńhistorycznychkrajuczyregionu
-szczególnieinteresowaćmniebędąpracepolskichbadaczy.
Jakjużwspomniałam,analizującpowiązaniamiędzysztukąinarodemoraz
wynikająceznichproblemy,postaramsiękonsekwentniestosowaćperspektywę
konstruktywizmuspołecznego.Pozwalaonauporządkowaćmyślenieosztuce
narodowejorazwyraźnieodróżnićwspółczesnąperspektywębadawcząod
esencjalistycznychzałożeń,naktórychufundowanezostałyróżnehistoryczne
koncepcjetejsztuki.Konstruktywizmspołecznyjestszerokimizróżnicowa-
nymnurtem,któregoniebędętutajszczegółowoomawiać,gdyżsądzę,żena
potrzebyanalizywyobrażeńpolskościwsztucewystarczyjasnesformułowanie
jegopodstawowychzałożeń.Przypomnijmywięc,żezdaniemkonstruktywistów,
rzeczywistośćspołecznajestintersubiektywnymwytworemludzkiejaktywno-
ści,któryistniejepoprzezspołeczniewytwarzaneznaczeniaiktórydecyduje
odziałaniachpodejmowanychprzezjednostkiigrupy.Takieujęciepodważa
możliwośćobiektywnegopoznaniaświata,wprowadzającwzamianróżnorodne
światylokalneiwielośćrzeczywistości,coniesiezesobąokreślonekonsekwen-
cje,istotnedlarozumieniakluczowychdlamniepojęć(nnaród”
,ntożsamość
narodowa”
,nsztuka”insztukanarodowa”)35.
35H.Blumer,op.cit.;P
.Berger,T.Luckmann,op.cit.Dotejporykonsekwentne,ugrun-
towaneteoretyczniepodejściekonstruktywistycznedopolskiejsztukinarodowejprezentowa-
łodwojeautorów,pracujących-cociekawe-zagranicą,UlrichSchmidiMargaretaScherf.
SchmidsięgnąłpoanalizędyskursuorazkoncepcjęrządomyślnościMichelaFoucaulta,podczas
gdyScherfkorzystałagłówniezkomunikacyjnejteoriinaroduKarlaDeutscha.Patrz:Estetyka
dyskursunacjonalistycznegoł,op.cit.;M.Scherf,DieKonstruktiondes“Nationalen”inder“po-
lnischen”KunstamBeispielderZachętainWarschauundderBiennaleVenedig,LogosVerlag,
Berlin2016
