Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
2.TECHNIKISTOSOWANEWPOMIARACHNIERÓWNOŚCI
Ogólniepotraktowanemuwpływowiwarunkówpróbkowanianawiernośćodtwarza-
nianierównościpowierzchnipoświęconoszeregprac.Michalskianalizowałźródłabłę-
dówmultiprofilometrówjakowynikprzyjęciaokreślonejpowierzchniodniesienia,licz-
bydanychidyskretyzacji[1086].ZkoleiKuzinovskiiin.badaliwpływwarunków
próbkowaniatopografiipowierzchninawiarygodnośćuzyskiwanychwynikówpomia-
rów[872].PawlusiChetwyndprowadzilibadaniadotycząceoptymalizacjiwarunków
próbkowaniaprzyanalizietopografiiotworówhonowanychprzez[1256].Zahouaniiin.
[1988]analizowaliwpływrozdzielczościpoziomejnauzyskiwanątopografiędlaprzy-
rządustykowego,mikroskopulaserowegointerferencyjnegoiAFM.Tradycyjniewana-
lizie3Dzakładasię,żewszystkiezmierzonepunktyleżąnahipotetycznejpowierzchni,
któramadobrewłaściwościmatematyczne(np.ciągłośćiróżniczkowalność),dzięki
czemumożnastosowaćdowolnemetodyanalizymatematycznej.Niestety,prawdajest
niecoinna,ponieważpopierwszezasadapracyprzyrządumawpływnaodwzorowanie
powierzchni,apodrugienawet(amożezwłaszcza)wskaliatomowejmateriajestnie-
ciągła,azatemobrazpowierzchniuzyskanejwwynikupomiarówjestjedynieczęścio-
wymspojrzeniemnatopograficznąrzeczywistość.
Przyanaliziestereometriipowierzchnibardzoistotnywpływnawynikipomiarów
majązakłóceniapochodzącezotoczenia.Wprzypadkupomiarówprofilometrycznych
częstojesttozwiązanezesposobemwpływuotoczenianaprzyrząd,czyraczejztym,
jakdobrzejestonodtegootoczeniaodizolowany[1836].Zakłóceniamogąmiećcharak-
terzmianoniskiejlubwysokiejczęstotliwości.Niskączęstotliwościącechująsięna
ogółzmianytemperatury.Przydokładnychpomiarachprzyrządpowiniensięznajdować
wpomieszczeniuklimatyzowanymiwtedypowolnezmianytemperaturyniepowinny
miećniekorzystnegowpływunawynikipomiarów,podwarunkiemżeczaszmianjest
długiwporównaniuzczasempomiarów.Niemniejjednakrozszerzalnośćcieplnaza-
równourządzeniaorazjegoelementów,jakimierzonegoprzedmiotu,byłatraktowana
przezbadaczyjakoważnyczynnikzakłócającypomiary[74,787,1166].Zmetrologicz-
negopunktuwidzeniaistotnesąiabsolutnazmianawymiarów,iefektygradientutempe-
ratury,mogąceprowadzićdobłędównaskutekzmiangeometrycznychizmiankształtu
całegoprzyrządu.Matoznaczeniezwłaszczawtedy,kiedyprzyrządniejestwłaściwie
usytuowany.Komplikacjepowodowaćmożenp.efektpromienisłonecznychpadających
naprzyrząd.Drugimrodzajemzakłóceńsązmianyowysokiejczęstotliwości.Sąone
wynikiemdrgańmechanicznychukładunapędowegolubczasempoprostuzmianocha-
rakterzeperiodycznymdziałającychnapętlęprzedmiot-przetwornik-napęd-kolumna-
podstawa.Efektydrgańpochodząodtakichźródeł,jaksilniki,napędy,przekładnieitp.
Wpływdrgańnawynikipomiarunierównościpowierzchniipraktycznemetodyizolacji
przyrząduodotoczeniaprzedstawiłautorpracy[1881].Kolejnymczynnikiemzakłóca-
jącympomiarsązmianywstrukturzemateriału.Naprzykładdlamosiężnegopręta
oprzekroju1mm
2średniokwadratowazmianadługościjestprocesemdynamicznym
imawartośćok.1pmzprzerwamico1s.Większeniestabilnościpowodowanesąprzez
pełzaniemateriału,przezcowadysiecikrystalicznejprzeobrażająsiępodwpływemna-
prężeń,aefektemtegosązmianywymiarowe.Wzastosowaniachdynamicznychpoja-
wiasięhisterezamechaniczna,któramożepowodowaćodkształcenia,acozatymidzie,
zmianywymiarowe.Źródłemniestabilnościsąrównieżwszelkiegorodzajupołączenia,
zwłaszczazaciskowe,przyktórychistotnejestipłynięcie,ihistereza.Podkątemzmian
wymiarowychanalizowanonawetczynnikotak,wydawałobysię,abstrakcyjnymwpły-
wiejakruchycząsteczkoweBrowna[743].
