Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogólnacharakterystykawypaleniazawodowego
27
wyróżniłczynniki,któredotkliwieodczuwanesązwłaszczaprzezmło-
dychpracowników.Doczynnikówtychzaliczył:brakpewnościodnośnie
dowłasnychkompetencji(poczuciebrakuprzygotowaniadoefektywne-
gopełnieniarolizawodowej);negatywnecechyorazzachowaniaklien-
tów/podopiecznych;biurokrację(nadmiarobowiązkówadministracyjnych);
brakstymulacjidorozwoju(poczuciebrakuspełnienia,któreprowadzido
rutynyipowierzchowności);brakwspólnotowości(brakwsparcia,pomocy,
ukierunkowaniaizachętydorozwojuprofesjonalnego).Posiadaniekompe-
tencjizaradczych,umożliwiającychpracownikowiradzeniesobiezpowyż-
szymistresorami,stanowiskutecznąbarieręochronnąprzeciwrozwijaniu
sięwypalenia.Natomiastosoby,któretakichkompetencjinieposiadają
ibierniepoddająsiędziałaniuczynnikówstresogennych,sąnarażonena
doświadczeniesyndromuwypalenia(por.H.Sęk2000;M.Sekułowicz
2002;E.Wilczek-Rużyczka2008;S.Tucholska2009).
Wypaleniezawodowejakonastępstwobrakuzasobów
wedługS.E.Hobfolla
Upodstawteoriinutratyzasobów”leżyprzekonanie,żeludziema-
jązakorzenionąmotywacjędoosiągania,zachowywaniaiochronytych
wartości,któresądlanichcenne.Mogątobyćzarównowartościmaterial-
ne(pieniądze,domy),jakiniematerialne,np.:poczuciewłasnejwartości,
umiejętnościspołeczne,stabilizacjazawodowaczyteżotrzymywanewspar-
ciespołeczne.Wsytuacjikiedyokreślonewartościsązagrożone,pojawia
sięstres.Jeślijednostkaposiadazasobyradzeniasobie,wówczastenstres
możebyćniwelowany.Jeżelijednakzasobytesąniewystarczająceisto-
sowanesposobyradzeniasobienieprzynosząoczekiwanychrezultatów,
przedłużającysięstresmożeprowadzićdowypalenia.Osobawypalona
niejestwstaniewłaściwiegospodarowaćwłasnymizasobamiradzenia
sobie.Wypalenie,jaktwierdząS.E.HobfolliJ.Freedy(za:M.Sekuło-
wicz2002),występujezatemwskutekwydatkowania,utratyiwyczerpania
zasobów,którejednocześnieniemogąbyćodbudowanewpostacizdol-
nościpoznawczych,emocjonalnychczyfizycznych.Procestenpostępuje
stopniowoirozwijasięwczasie.Zgodniezomawianąteoriązespółwy-
paleniajestprocesemsamonapędzającymsię.Hamująconawystąpienie
syndromuwypaleniawpływaćmożenatomiastposiadanieprzezjednostkę
właściwychzasobówiracjonalnenimigospodarowanie(M.Sekułowicz
2002).
