Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Wprowadzenie
Procesglobalizacjinieznosidylematu,przedjakimstoispołecznośćświatowa
wzakresieprodukcjiżywności,awręczprzeciwnie–zaostrzago.ProfesorZdzisław
Sadowskitrafniezauważył,iż„Problempoleganatym,żemechanizmnapędzają-
cywzrostgospodarczyopartynawykładniczymwzrościeprodukcjimaterialnejnie-
ustanniedziała.Wszędzieutrzymujesiętradycyjnedążeniedoilościowegowzro-
stugospodarczego.Wkrajachrozwiniętychwynikatozdominującejfilozofiiżycia.
Wnajuboższychregionachświatanieustannąpresjęwkierunkurozszerzaniaskali
produkcjistwarzaubóstwowpołączeniuzszalonymtempemprzyrostunaturalnego”
(SadowskiwprzedmowiedowydaniapolskiegoMeadowsetal.1996:xix).Wpodob-
nymduchuwypowiadasięznanyfilozoffrancuskiMarcelGauchet(2009:3),pośred-
niopodważającfilozoficzneprzesłankikoncepcjihomooeconomicus:„dziśjedynym
spontanicznieakceptowanymmodelemspołeczeństwajestniejakoautomatyczna
agregacjajednostek.Czylileseferyzm.Widać,jakieproblemytaideologiastwarza
napolugospodarczyminapolupolityki.Widaćteż,jakieproblemywynikająztego
dlanaszychspołeczeństw.Dawniejdefinicjenaroduopartebyłynapojęciu«dobra
wspólnego».Dziśmamydoczynieniaz«narodamiwzrostugospodarczego».Wszy-
scyuznalidominacjęgospodarkiijejdynamiki[…].Każdychcewięcejdynamizmu,
botylkowiększydynamizmdajewiększydobrobyt”.Nasilająsięwątpliwości,czy
rynek,operującywczasierzeczywistym,jestwstaniesprostaćrosnącejzłożoności
problemówświata(zagrożeniaśrodowiskowe,nierównościspołeczne).Alejeślinie
rynek,toczysprostajątemuinstytucjepolityczne?
Rozwiązaniawzakresiepodołaniawyzwaniuwytworzeniadostatecznejilo-
ścidóbrekonomicznychzposzanowaniemdóbrekologicznychtrzebaposzukiwać
przedewszystkimwpostępie:technologiachipraktykachrolniczych.Największe
wyzwanieodnosisięjednakdorozwojuduchowegoczłowiekaorazodrzuceniaspe-
cyficznejkulturykapitalizmu.Chodzizwłaszczaonałożenienamechanizmrozwoju
gospodarkikapitalistycznejhamulcówetycznychispołecznych(corozumieliekono-
miściklasyczni,acozostałoodrzuconeprzezekonomięneoklasyczną),ograniczeń
wzakresieeksploatacji(korzystania)ześrodowiska(abyniepomniejszaćzasobów,
odktórychzależyproduktywnośćsystemuekonomicznego),odejścieodmyślenia
mechanistycznegonarzeczholistycznego.
