Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cyklekoniunkturalneafluktuacjegospodarcze
3
wyeliminowaniaracjonalnejdziałalnościprodukcyjnej.Załóżmynaprzy-
kład,żecosiedemlatjakiśterennawiedzaplagaszarańczy.Cosiedemlat
podejmujesiętamprzygotowaniadowalkizszarańczą:wytwarzasięod-
powiednisprzęt,zatrudniaspecjalistówodszarańczyitd.Oczywiście,co
siedemlatwbranżyzwalczającejszarańczęnastępujeDboom”,poktórym
szczęśliwienadchodzisześcioletniaDdepresja”.Czysytuacjawyglądałaby
lepiej,czyteżgorzej,gdybypostanowionoDustabilizować”tębranżęido-
maganosięutrzymywaniaprodukcjinatymsamympoziomiekażdego
rokutylkopoto,abywmagazynachrdzewiałprzestarzałysprzęt?Czy
przezwzglądnaDstabilizację”należyzmuszaćludzidowytwarzaniama-
szyn,mimożejeszczeniesąpotrzebne,dozatrudnianiapracowników,
zanimstanąsiępotrzebni,lubprzeciwnie,doodkładanianapóźniejpro-
dukcjimaszyn,naktórejestzapotrzebowanie?Skoroludziepragnąmieć
więcejsamochodów,amniejdomówniżwcześniej,toczynależałobyich
zmusićdokupowaniadomówipowstrzymaćodkupowaniasamochodów
zewzględunapotrzebęstabilizacji?JakstwierdziłF.A.Harper:
Tegorodzajufluktuacjegospodarzetowarzysząnamnacodzień.
Naprzykładkilkakrotniewciągurokudochodzidogwałtownych
wahańplonówtruskawek.Czypowinniśmyznaczniezwiększyć
uprawytruskawekwszklarniach,abyustabilizowaćwciągurokutę
gałąźnaszejgospodarki3?
Możemysięwięccałyczasspodziewaćokreślonychfluktuacjigospodar-
czych.DoichwyjaśnienianiepotrzebażadnejspecjalnejDteoriicyklu”.Są
onepoprostukonsekwencjązmiandanychgospodarczychiteoriaeko-
nomiitłumaczyjewyczerpująco.Mimotowieluekonomistówprzypisuje
ogólnogospodarczekryzysyDosłabieniom”spowodowanymprzezDkryzys
wbudownictwie”alboDkryzysrolny”.Tymczasemspowolnieniewystę-
pującewokreślonychsektorachniemożewywołaćogólnogospodarczego
kryzysu.Zmianywdanychzawszebędąpowodowaćzwiększenieintensyw-
nościdziałańwjednymsektorzeizmniejszeniewinnym.Niemogąonesta-
nowićwyjaśnieniakryzysuwcałejgospodarce,któryjestzjawiskiemcha-
rakterystycznymdlaprawdziwegoDcyklukoniunkturalnego”.Załóżmyna
przykład,żezmianywgustachkonsumentówiwtechnologiispowodowały
przesunięciesiępopytuzproduktówrolnychnainnedobra.Niemasensu
powtarzaćzainnymi,żekryzysrolnywywołakryzysogólnogospodarczy,
ponieważrolnicybędąkupowaćmniejdóbr,azatrudnieniwsektorach
sprzedającychswojewyrobyrolnikomteżbędąmniejkupowaćitd.Takie
stanowiskonieuwzględniatego,żeodtądbędąsiębogacićproducencitych
innychdóbr,któreterazwybierająkonsumenci;ichpopytwzrośnie.
Problemcyklukoniunkturalnegodotyczyogólnogospodarczychboo-
mówizałamań.Niemazatempotrzebybadaniaposzczególnychsektorów
3F.A.Harper,WhyWagesRise,Irvington-on-Hudson,N.Y.1957,s.118–119.
