Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Światokresucywilizacjiklasycznych
myc.4i
DoryckaświątyniaConcordii
wAgrigento.greckie
Akragas(Vpżnżeż)
dzieje
Fokajczyków
kolonieMiletu
panii-MajnakewpobliżuobecnejMalagi,EmporionnapółnocodBarcelonyorazHeme-
roskopionmiędzyKartagenąiWalencją(możekolonie-córkiMassalii).
Fokajczycyniewątpliwieplanowaliusadowieniesięnazachodzie,skorookoło
r.565p.n.e.założyliAlalięnawybrzeżuKorsyki(GrecyzwaliwyspęKyrnos).Jednak-
żeichsytuacjawojczyźnieuległacałkowitejzmianie,gdyAzjęMniejsząpo546r.opa-
nowaliPersowie,wprowadzającswojewojskaorazustanawiającwładającychzichwoli
tyranów.ZagrożenioblężeniemFokajczycyumieścilinaokrętachswerodziny,załado-
walicałydobytek,nawetposągiiwotazeświątyń.Chcielikupićodmieszkańcówwy-
spyChiosmałewysepkiOjnussaj,cijednakodmówiliobawiającsiękonkurencji.Po-
wróciliwięcdoFokai,wymordowalizałogęperskąiznowumieliwypłynąćwszyscy
naKyrnos.Większośćwybrałajednakmiastoojczysteiwładzęperską.Korsykanigdy
niestałasięgrecka,aFokajczycynieopanowalizachodnichrejonówMorzaŚródziem-
nego.ZichtamtejszychkoloniiutrzymałasięiodegraławażnąrolętylkoMassalia,
zarównoprzezkontaktyzLiguramiiCeltami,jakiprzezswojekolonie-córki:Monoj-
kos(Monaco),Antipolis(Antibes),Nikaja(Nicea);naddolnymRodanemzałożyłaMas-
saliadwaemporia,zktórychpowstałopoźniejArelate(Arles).
SpośródmiastAzjiMniejszejtylkoTeosnaśladowałoFokajczyków.Jegomiesz-
kańcyponowniezasiedliliAbderęnawybrzeżuTracji,założonąprzedwiekiemprzez
kolonistówzKladzomenaj.
ChybazagrożeniezestronynajpierwLidów,apotemPersówwpływałoteżnaak-
tywnośćkolonizacyjnąMiletu,wciążskierowanąkuMorzuCzarnemu.Około560r.
założyłonAmisosnapołudniowymwybrzeżutegomorza,wkilkalatpóźniejOdessos
(dziśWarna)nawybrzeżuzachodnim,apotemTomi.Bardzośmiałymdziełembyło
opanowaniew1.połowieVIw.cieśninywiodącejdoMorzaAzowskiego(Grecyzwali
BosforemKimmeryjskim).PojejzachodniejstroniepowstałoPantikapajon(dziśKercz),
powschodniej-Fanagoria.WczesnekoloniemilezyjskienaKrymie(zwanogoCher-
sonezemTaurydzkimdlaodróżnieniaodChersonezuTrackiego-Gallipoli,obecnie
GeliboluwTurcji)toTeodozjaiNymfajon,obiewpobliżuPantikapajon.Miastate
weszłypóźniejwskładgreckiegopaństwa-KrólestwaBosporańskiego-iodegrały
dużąrolęwkontaktachhandlowychzirańskimiludaminadMorzemCzarnym(Scy-
tamiiSarmatami);tostądhelleńskakulturapromieniowaładalekonapółnoc.
72