Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AgnieszkaBartnik
Pieswwierzeniachplemionceltyckich
Piesbardzoszybko,bojużokoło12tys.latp.n.e.,stałsięjednymznajwier-
niejszychtowarzyszyczłowieka1.Równieszybko,zewzględunacharakterystyczne
cechy,wszedłdomitologiiludówindoeuropejskich.Pełniłbardzoróżnefunkcje,
wtymatrybutuniektórychbóstw2.Symbolikaprzypisywanawwierzeniachimito-
logiitemuzwierzęciuniebyłajednoznaczna.Jednespołeczeństwaszanowałypsa,
nawiązującznimbliskiewięzi,innemiałygowpogardzieiuważałyzastworze-
nieprzeklęte3.Różnicewpodejściuzazwyczajwynikałyzfunkcji,jakiekonkretne
ludyprzypisywałypsu.Jakosymbolebóstwmogłyodgrywaćrolęzarównozwie-
rzątsolarnych,jakilunarnych.Psynsolarne”byłystrażnikamiogniaorazświatła,
natomiastlunarnenależałydokręgubóstwksiężyca,byłytakżeichposłańcami4.
Wierzono,żepsystrzegłypodziemiitowarzyszyłyumarłym,przeprowadzającich
duszewzaświaty.
Zewzględunarolę,jakąodgrywałpieswczasiepolowań,stałsiętowarzy-
szembogówibogińlasów.Dziękijegoprzywiązaniudoczłowiekauczynionogo
1A.Lasota-Moskalewska:Zwierzętaudomowionewdziejachludzkości.Warszawa2005,
s.201.
2Piespojawiałsięwmitologiachwiększościludówjakoatrybutniektórychbóstw.Prawdo-
podobniewynikatozestosunkowowczesnegoudomowieniapsa,któryzacząłodgrywaćistotną
rolęwżyciuczłowieka.WhinduizmiebyłposłańcembogaśmierciJamyorazstrażnikiembram
nieba.Zob.M.Bloomfield:TeTwoDogsofYamainNewRole.nJournaloftheAmericanOrien-
talSociety”1891,t.15,s.163—175.HinduskąboginięSaramęnazywanomatkąpsów.Egipcjanie
wiązalitozwierzęzAnubisem,awAbydosznajdowałasięczęśćcmentarzazarezerwowanadlatych
zwierząt.TakżewMezopotamiipsybyłytowarzyszamibogów.Zob.:A.Shaffer:Enlilbaniandthe
<DogHouse’inIsin.nJournalofCuneifromStudies”1974,t.26,s.251—252;A.Livingstone:Te
Isin“DogHouse”Revisited.nJournalofCuneiformStudies”1988,t.40,s.54.
3J.C.Cooper:Symbolic&MythologicalAnimals.London1992,s.202—203.
4
Wmitologiachludówindoeuropejskichwystępowaładużagrupapsówzwiązanychalbo
zbóstwamichtonicznymiiksiężycem,albozesłońcem.Zob.EncyclopediaofReligionandEthics.
Eds.J.Hastings,J.A.Selbie.Vol.5,cz.5.London2000,s.316—318.