Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
HenrykKowalski
CyceronjednocześniezwróciłsięzprośbądoAttykaiPosejdoniosa,żeby
napodstawietegopismastworzyliwłasneutworywysławiającejegoczyny
zczasówkonsulatu.Posejdoniosodmówił,natomiastAttyknapisałpogrecku
historiękonsulatuCycerona.Monografiataniezachwyciłajednaksamegoza-
interesowanego,któryuznał,żestylAttykajestdośćszorstki
31
.
KolejnąwersjąbyłpoematDeconsulatusuo.Powstałonprawdopodobnie
przedgrudniem60rokup.n.e.
32
Zistniejącychwersjizachowałosięjedyniekil-
kafragmentówtegodzieła.JużzwierszyIksięgi,cytowanychprzezSerwiu-
sza,wynika,żeżonaCycerona1Terencja,składającofiarę,otrzymałaznak
zwiastującyjegozwycięstwowwyborachnakonsula
33
.CytowanyprzezCyce-
ronawDedivinationefragmentIIksięgizawieraprzemówieniemuzyUranii,
któraprzypominaCyceronowiznakiiwróżbyzczasówjegokonsulatu,dzięki
którymudałomusięstłumićsprzysiężenie.KazimierzKumanieckisugeruje,
żemowatamiałaprzyśnićsięCyceronowimiędzy3a5grudnia63roku,kiedy
spiskowcybylipojmani,alenieskazani
34
.TakżezachowanewersetyzIIIksię-
gimówiąopochwalemuzyKalliopedlajegoorientacjiidziałańpolitycznych
zokresukonsulatu:nSedmeκατακλείςmeaillacommovetquaeestinlibroter-
tio:
»intereacursus,quosprimaaparteiuventae
quosqueadeoconsulvirtuteanimoquepetisti,
hosretineatqueaugefamamlaudesquebonorum«”
35
.
DoprodigiówzwiązanychzespiskiemKatylinypowróciłCyceronwnapi-
sanymw44rokup.n.e.dzieleDedivinatione.Zastosowałwnimformułędialo-
gu.WpierwszejczęścitegodziełaKwintusprzedstawiaracjeosóbopowiada-
jącychsięzawróżbami,wdrugiej1samCyceronzbijajegoargumenty.Jako
filozofstarasięgraćrolęsceptyka.Występujeprzeciwkoprzewidywaniuzda-
rzeńnapodstawieznakówiwróżb,zwłaszczatych,któresąprzypadkowe.Do-
tyczytonietylkowróżbzptaków,lecztakżezpiorunówibłyskawic1zasa-
daIovetonantefulgurantecomitianefasmiałazostaćwprowadzonaprzeztych,
którzychcielipoznaćprzyczynęniezwoływaniazgromadzeń
36
.
TospecyficznepodejścieCyceronadowróżbiarstwajestprzedmiotem
dyskusjiwśródbadaczy.Częśćznichwiążejezwpływemfilozofiigreckiej.
PodkreślasięrównieżróżnicewstosunkudowcześniejszychpoglądówCyce-
rona,zaprezentowanychm.in.wdziełach:Derepublica9Delegibus9Dena-
31
Cic.,AdAtt.,II,1,1.Por.K.Kumaniecki:Literaturarzymskaś,s.435.
32
WliściedoAttyka(AdAtt.,II,3,4)CyceroncytujetrzywersetyzIIIksięgi.Por.K.Ku-
maniecki:Literaturarzymskaś,s.4031406.
33
Serv.,AdVerg.Eclog.,VIII,105.
34
K.Kumaniecki:Literaturarzymskaś,s.405.
35
Cic.,AdAtt.,II,3,4.
36
F.Guillaumont:Philosopheetaugure.Recherchessurlathéoriecicéroniennedeladi-
vination.Bruxelles1984.
