Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
totakżeświatspecyficznychmetamorfoz,alejakże
innychniżuSchulza!
MetamorfozySchulzadająbohaterowiiczytelnikowi
poczuciebezpieczeństwa,osadzająwgłębinachtradycji,
sensuitajemnicprzyjaznychczłowiekowi.Metamorfozy
Gombrowiczausuwająjegobohaterowigruntspodnóg.
Najdrobniejszyelementrzeczywistości(rzecz,gest,
słowo)stajesięwświecieGombrowiczaogniwem
tajemniczegoigroźnegożywiołubytu.USchulzadotknąć
takiegoogniwa(naprzykładmarkownikaRudolfa),
tojakbyznaleźćsiępodrugiejstronielustra–takjak
Alicjawkrainieczarów.UGombrowiczadotknąćtakiego
ogniwa(wróbla,kotaczygałązki),topoczućzimnydotyk
nieprzeniknionego,rozpędzonegoiporywającego
wszystkonaswejdrodzemrocznegożywiołu.Aleuobu
pisarzymetamorfozajestjakbypunktemdojścia
poszukiwańmetafizycznych,momentem,wktórym
ujawniasięTajemnica.Natomiastmetamorfozy
wtwórczościWitkacegosąprogramowymzałożeniem
jegoestetyki,artystycznymsposobem,któryczytelnika
czywidzamapostawićwobec„dziwnościistnienia”.
Tojednak,cowpłaszczyźnieestetykiipoetykiwydajesię
uWitkacegojedyniegrączyzabawąkonwencjami
artystycznymi,wsferzeproblematykijegoutworówbyło
zdumiewającoprzenikliwąanaliząmetamorfozyludzkich
postawicharakterówwhistorii.
ZkoleinarracjaWitkacegojestzawszedyskursywna,
nawetdramatycznośćjestuWitkacegoformądyskursu.
NapozórzbliżagotodoGombrowicza,zktórymłączy
gofascynacjafilozofiąifilozoficznością.Gdyjednak
Witkacydążydofilozoficznejkategoryzacji,dowpisania
swegoświatawsystempojęćiidei(nazywagoczasem
„biologicznymrealizmem”),toGombrowicz
zfilozoficznościrobizupełnieinnyużytek.Witkacyszuka
dlasiebiesystemu,uzasadnieńnaukowych,terminów
idefinicjiścisłychorazobiektywnychwyznaczników
Istnienia.Gombrowiczodrzucawszelkąsystemowość,
abstrakcyjność,naukowość–kuszągoruch,zmienność,
niegotowość.Mówiącmetaforycznie–Witkacemubliższy
