Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zamieniajednąsmycznainną:jakopowieściopisarz
pozostajebowiemwobrębiezałożeńtradycyjnejpowieści
ztezą.
Schulzzkoleiodnawiaprozęprzezsięgnięcie
dotradycjisymbolistycznejiparadoksalneodwróceniejej
wyznaczników.To,cosymboliściuważalinietylko
zauniwersalne,aleisakralnewyznacznikipoezji
wprzeciwieństwiedoprozy,Schulzprzyporządkował
właśnieprozie.DlategoWitkacy–jaknapisał–zachłysnął
się„oparamicynamonu”opowiadańSchulza.
Witkacy–takjakAleksanderWatw
Mopsożelaznym
piecyku
–pozostałjednakwięźniemtradycji,którązcałą
pasjąniszczył.Wszystkiejegodokończone
iniedokończonepowieścitoterenheroicznejwalki
idestrukcjidokonywanejnakażdymelemencie
tradycyjnegoutworunarracyjnego,traktowanegojako
przykładznienawidzonejtradycjirealistycznego
opisywaniaświata.
Schulznatomiastniewalczyztradycją,lecznią
oddycha,zniejczerpiewszystkiesiłyisoki,wniejbuduje
metaforyihistorieswoichopowieści.Każdy,ktozna
Schulza,wie,oczymmówię:żydowskie,
starotestamentoweuniwersum,symbolikakabały,
kreacjaartystycznajakogestpowtórzeniakreacjiBoskiej,
sakralnakoniecznośćnawiązaniadoświętegosłowa,
dokanonuimitycznejKsięgi–wszystkotoosadza
Schulzawzupełnieinnejprzestrzeniartystycznej,
estetycznejihistorycznejniżWitkacowskaCzystaForma.
ZkoleiGombrowiczodnajdujedlaswojejprozyzupełnie
innąestetykę.Tradycjaniejestdlaniegoani„taktem,ani
wędzidłem”.Tozbiórznakówpustych,którychpisarz
używadowyrażeniasiebie,nietylkoniedbając
orozdzielanie
sacrum
od
profanum
,alewręczprzeciwnie
–znajwiększąrozkosząmieszającichporządki,bawiąc
sięnimi,aprzedewszystkim„grając”,jakbypowiedział
JerzyJarzębski.
TągrąGombrowiczchciałczytelnikauwieść,
opowiedziećmuoświecienapozórkonwencjonalnym
iwkonwencjonalnynapozórsposób(chętniesięgał
