Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dzonenadwjazdemdogarażu,autostradysplątanejakspaghettinatalerzu–to
wszystkozakodowałosiętrwalewmojejpamięci.Itowszystkoodnalazłem
wAmeryce.Dokładnietakiejaknafilmie.
JeanBaudrillardpowiedział,żeAmerykajestznaturyfilmowa.Izauważyłteż,
żejazdasamochodemprzeztenkrajtojakoglądniefilmuprzesuwającegosię
naekranieprzedniejszybysamochodu5.SednoAmerykikryjesięwjejprze-
strzeni.Toteżwidaæwkinie.Tylkotutajmógłsięnarodziæfilmdrogi.Tennad-
miarprzestrzenipowoduje,żewAmerycewszystkowydajesięEuropejczykowi
większe,przesadzone.Większedrapaczechmurwdużychmiastach,aleiwięk-
szeodległościmiędzydomkamijednorodzinnyminaprzedmieściach,większe
samochody,większelodówki,łóżka,anawetwiewiórkiimewy.Poczucieprze-
strzenijestwludziachzakodowane,rzutujenaichzachowanie,codajesięza-
uważyænaprzykładwtym,żeodstępymiędzyczekającymiwkolejcenapoczcie
lubwbanku(tylkotamzdarzająsięjeszczekolejkiwStanach)teżsąwiększeniż
te,doktórychmyjesteśmyprzyzwyczajeni.Niktnanikogonienaciera,niewcho-
dzidrugiemunaplecy.Rozmawiajączkimśnastojąco,teżnależyzachowaæ
większydystans.
Filmyamerykańskiesąprzesyconeprzestrzenią.Niedotyczytotylkowester-
nówczykinadrogi,aletakżehistoriirozgrywającychsięwewnętrzach.Gdy
włączamtelewizorwśrodkunieznanegomifilmu,niemalzawszepotrafiępo-
wiedzieæ,czyjesttoprodukcjaamerykańskaczyeuropejska,itozanimjeszcze
usłyszęjakikolwiekdialog.Kinoeuropejskienatleamerykańskiegomabowiem
wsobiecośklaustrofobicznego.
Nicwięcdziwnego,żeto,cowamerykańskichfilmachjestnaturalneinamiej-
scu,wprodukcjacheuropejskichtwórcówrealizowanychwAmeryceprzybiera
częstoniecoprzerysowanąpostaæ.Mająonitendencjędoupajaniasiębezkres-
nymipejzażamiipustymidrogami,celebrowaniaodległości,przesadnegouwy-
puklaniaosobliwości.Amerykańscykrytycy,oczymbędziemowawtejksiążce,
oczywiścietozauważająznacznieprędzejniżichkoledzywParyżu,Berlinieczy
Rzymie.ZdrugiejjednakstronyAmerykaniemogąsięprzeglądaæweuropej-
skimkiniejakwniecozniekształcającym,aleteżuwypuklającympewnecechy
lustrze.Naogółniepodobaimsięto,cowidzą.Czasemjednakskłaniaichtodo
autorefleksji.Tematemniniejszejksiążkijestzarównoowaautorefleksja,jakiob-
raz,któryjąwywołuje.
Książkatajestteżpotroszemoimobrachunkiemzkrytykąfilmową,powoła-
niem,którewyniosłemzrodzinnegodomuiktórymparałemsięwmniejszym
lubwiększymstopniuprzezdużączęśæżycia.Zawszezdumiewałamnieswo-
9........................................................PRZEDMOWA
307-Gizycki-Wendersdodomusk³ad.p65
9
2006-06-20,12:55
