Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1030Edukacyjnestrategieopiekunówwspomagającerozwójdziecka
25
Abynauczaniemogłoskuteczniewspomagaćrozwójpsychiczny,nie-
zbędnejestokreśleniestrefynajbliższegorozwojudziecka,czyliustalenie
różnicywystępującejmiędzypoziomemkompetencji,jakiujawniadziecko,
kiedywykonujejakieśzadanieprzypomocykogoś„wiedzącegowięcej”
apoziomem,jakiujawnia,wykonujączadaniesamodzielnie6.Określanie
strefynajbliższegorozwojuobejmujedwaetapypostępowaniadiagno-
stycznego.Najpierwnależywykonaćbadanietestoweiustalićaktualny
poziomrozwojuumysłowegodziecka,któregoprzejawemsązadania
wykonanesamodzielnie.Następnie,„poprzezorganizowanąwróżnych
formachwspółpracęproponujesiędzieckurozwiązywaniezadańwykra-
czającychpozagranicejegowiekuumysłowegoiokreśla,jakiesąjegointe-
lektualnemożliwościwewspółpracyorazjakdalekodziękiniejdziecko
wykraczapozagraniceswegowiekuumysłowego”(Wygotski2002,s.85).
Wtymcelumożnanaprzykład:
a)zademonstrować,jaknależyrozwiązywaćzadanieisprawdzić,czy
dziecko,naśladującpodanywzór,potrafijerozwiązać,
b)rozpocząćrozwiązywaniezadania,anastępniepoprosićojegodo-
kończenie,
c)zaproponowaćdzieckurozwiązaniezadaniawewspółpracyzinnym,
bardziejkompetentnymdzieckiem,
d)wytłumaczyćdzieckusposóbrozwiązywaniazadania,
e)zastosowaćpytaniazawierającepodpowiedzi,
f)podzielićzadanianaczęściitp.
To,codzisiajdzieckopotrafizrobićwewspółpracyipodkierunkiem,jutrozdała
zrobićsamodzielnie.Wyjaśniając,jakimimożliwościamiwspółpracydysponuje
dziecko,określamytymsamymstrefędojrzewającychwłaśniefunkcjiintelektual-
nych,którewnajbliższejfazierozwojupowinnyprzynieśćplony[ł]Strefaniedoj-
rzałych,aledojrzewającychprocesówskładasięwłaśnienastrefęnajbliższegoroz-
woju(Wygotski2002,s.84-85).
Określeniestrefynajbliższegorozwojumaogromneznaczniedlaproce-
sunauczania,ponieważnauczanieprzebiegazawszewformiewspółpracy
dzieckazbardziejkompetentnympartneremijestskutecznetylkowów-
czas,gdyopierasięnadojrzewającychprocesachpsychicznychznajdują-
cychsięwstrefienajbliższegorozwoju.„Okres,wktórymprzebiegaproces
dojrzewaniaokreślonychfunkcjijestnajkorzystniejszyinajbardziejopty-
malnydlaokreślonegotypunauczania.Jesttooczywiste,jeśliprzyjąć,że
procesnauczaniadzieckaprowadzidojegorozwoju,aniewieńczycykl
rozwojowy”(Wygotski2002,s.87-88).Dlategodorosłypowinienuczyć
---
---
---
---
---
-
6Więcejinformacjinatematsposobuokreślaniastrefynajbliższegorozwojuznajdzie
CzytelnikwpracachLwaWygotskiego(1987,2002).
