Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogumiłaMika:Wartośćmuzykiakompetencjamuzyczna
15
wzoryocharakterzekulturowym,bezktórychniedasięwyjaśnićaniaktu
posługiwaniasięjęzykiem,anijegofunkcji.Dalszerozważanianadkompeten-
cjąjęzykowąprowadziłybynasdoniewątpliwieinteresującychkoncepcjikom-
petencjikomunikacyjnejwujęciuAndrzejaPiotrowskiego8(którydokonuje
uporządkowańwramachsocjolingwistyki).
Wramachkompetencjikulturowychmieścisiętakżekompetencjaliteracka,
która1wedledefinicjiJanuszaSławińskiego1stanowijedenztrzechskład-
nikówkulturyliterackiej(obokwiedzyocenionychdokonaniachliterackich
igustu)9.DlaSławińskiego1przezanalogiędopojęciakompetencjijęzykowej
Chomsky’ego1kompetencjąliterackąbyłaby„znajomośćzbioruregułwywie-
dzionychzwypowiedzijużzaistniałych,umożliwiającanosicielomdanejkultu-
ryliterackiejprodukowanieirozumieniewypowiedzinowych”10.Sławiński
podkreślatwórczywymiarkompetencjiliterackiej.
SocjologLechKorporowiczprzezkompetencjękulturowąrozumie„cało-
kształtzdolnościokreślającychzachowaniakulturoweczłowieka”11.Rozważając
zarównokoncepcjęChomsky’ego,jakiSławińskiego,proponujeprzyjęciedo-
datkowokoncepcjizdolnościgeneratywnych.Zgodnieznią,istniejącewspo-
łeczeństwieregułyikonwencjekulturowestanowią„rodzaj»materiału«,»su-
rowca«,wktórymrealizujesiędopiero,dziękizdolnościomspecyficznegotypu,
generującadziałalnośćumysłuludzkiegopostrzegającegoiwytwarzającegoza-
równowedługistniejącychjużreguł,jakinapodstawieróżnorodnychichkom-
binacji”12.„Istotązdolnościgeneratywnych1piszedalejKorporowicz1jest
nietylemożliwośćpostrzeganiaiwyuczeniasięujawnionejjużstruktury,co
możliwośćustawicznegoodkrywanianowychstrukturwciąglezmieniającejsię,
wielowymiarowejrzeczywistości”13.
Szczegółoweanalizywymienionychtukoncepcjikompetencjikulturowych
1skoncentrowanychnawymiarzejęzykowym1łatwonaprowadzająnasna
wniosek,iżautorówinteresowałprzedewszystkimtwórczyaspekttychkompe-
tencji.Nicdziwnego,wszakcelemposługiwaniasięjęzykiemjestkomunikacja
wjegoramach.Zasygnalizowanyzaśnawstępieniniejszegotekstuobszarinte-
resującychmniezagadnieńwskazywałraczejnaperspektywęodbiorczą(odbio-
rumuzyki).Byznaleźćsięzatemwjejpolu,wartoskupićsięnakompetencji
ściśleartystycznej.
8A.Piotrowski:Opojęciukompetencjikomunikatywnej.W:Zagadnieniasocjo-ipsy-
cholingwistyki.Red.A.Schaff.Wrocław1980.
9Por.J.Sławiński:Socjologialiteraturyipoetykahistoryczna.W:Idem:Dzieło—
język—tradycja.Kraków1974,s.66.
10Ibidem.
11L.Korporowicz:Kompetencjakulturowa...,s.36.
12Ibidem,s.37.
13Ibidem.
