Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odczegozacząćreformęfinansówpublicznych…
19
sektor,choćprzypozostawieniumożliwościwsparciafinansowegozpieniędzy
publicznych.
5.Zmianyproceduralneodnosząsięprzedewszystkimdozasadgospodarki
środkamipublicznymi.Międzyinnymicoznaczywobowiązującychprzepisach
(art.24ust.3Ustawyz30czerwca2005r.ofinansachpublicznych)dokonywa-
niewydatkówwsposóbcelowyioszczędny,zzachowaniemzasaduzyskiwania
najlepszychefektówzdanychnakładówluboptymalnegowyborumetodiśrod-
kówdlaosiągnięciazałożonychcelów,wsposóbterminowyorazwwysoko-
ściachiterminachwynikającychzwcześniejzaciągniętychzobowiązań?
Zacytowanaformułaprawnabrzmiimponująco,aleabywskazanaregulacja
miałajakikolwieksens,trzebajeszczeokreślić,jakmierzyćefektyponoszonych
nakładóworazktoiwjakisposóbmaustalićkryteriaoptymalnegowyboru
metodiśrodków.
Niestety,wtreściustawyofinansachpublicznychaniteżwinnychprzepi-
sachprawnychnieznalazłosięwyjaśnienie,cooznaczacelowośćioszczędność
wydatkowaniapublicznego.Zpewnościąwykorzystanieśrodkówpublicznych
powinnosłużyćosiąganiucelówirealizacjizadańpolitykispołeczno-gospo-
darczej.Jesttojednakżebardzoogólnikowestwierdzenie,któretrudnopoddać
weryfikacjiwpraktyce,jeśliwspomnianymcelomizadaniomniezostaną
przyporządkowaneokreślonemierniki,pozwalającenawiarygodnąiobiektywną
ocenę,czyinaileponiesionewydatkiprzyczyniłysiędoichurzeczywistnienia.
Samzapisustawowy,bezodpowiedniorozbudowanegosystemuokreślania
celówizadań,zarównowukładziejakościowym,jakiwmiaręmożliwości
ilościowym(mierzalnym),aprzedewszystkimbezmonitorowaniaichrealizacji,
inatejpodstawiekontrolowaniacelowościponoszeniawydatków,niewielema
wspólnegozfaktycznąracjonalizacjąpublicznejgospodarkifinansowej.
Wkrajachanglosaskichzasadacelowegoiracjonalnegowydatkowania
środkówpublicznychwyrażanajestwreguletzw.3E(threeE’s),obejmującej
wymóggospodarności(economy)zestawionyzefektywnościączywydajnością
(efficiency)orazskutecznością(effectiveness).Łączniewymienionekryteriasą
wykorzystywanedoprzeprowadzaniakontrolitzw.efektuzapieniądze(value
formoney–VFM)
1.
Kompleksowerozwiązaniesłużącepoprawieskuteczności,efektywności
iterminowościrealizacjizadańpublicznychbezwątpienianiesiewdrażanaod
kilkulatrównieżwpolskimsystemiebudżetowymformułazadaniowa.Zanim
zostanązaplanowanewydatkinafinansowanieokreślonegozadaniabudżetowe-
go,koniecznajestnietylkoweryfikacjatego,cokonkretnieprzewidujesię
zrobić,jakiegorodzajuprzedsięwzięcia,dlaczegoicochcewładzapubliczna
1W.Zdasień,Kontrola„efektzapieniądze–valueformoney”naprzykładziedorobkuNa-
rodowegoUrzęduKontroliWielkiejBrytanii,„KontrolaPaństwowa”2001,nr2,s.68–82.
